TA 86 ΑΠΟ ΤΑ 473 ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΩΡΑΙΑ ΤΡΙΦΥΛΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Αφού ανεβάσαμε τους τέσσερεις πρώτους, από τους 6 Δήμους της Μεσσηνίας, ήλθε και η σειρά του πέμπτου Δήμου που σήμερα θα είναι ο Δήμος Τριφυλίας.

Οι πληροφορίες μας, λένε ότι τα χωριά και οι οικισμοί (κατοικημένοι και ακατοίκητοι) αγγίζουν το Νο 100. Οι προσπάθειες που έχουμε κάνει μέχρι τώρα μας επέτρεψαν να εντοπίσουμε 86 χωριά και οικισμούς τα οποία και σας παρουσιάζουμε. Φυσικά το έχουμε δηλώσει ότι δεν σταματάμε αν δεν εντοπίσουμε όλα τα χωριά και τους οικισμούς.

Η επόμενη ανάρτηση μας θα αφορά τον τελευταίο Δήμο που θα είναι ο Δήμος Πύλου Νέστορος.

Και μια πληροφορία ευχάριστη που αφορά την επισκεψιμότητα του blog της Μεσσηνίας. Την εβδομάδα που σήμερα τελειώνει σπάσαμε το όριο των 9.000 Μοναδικών επισκέψεων οι οποίοι μας έχουν επισκευθεί από 45 χώρες του κόσμου. Πιστεύουμε ότι τα θέματα που ανεβάζουμε είναι ενδιαφέροντα για όλους τους Μεσσήνιους και όσο προχωράμε θα γίνονται όλο και πιο ενδιαφέροντα και επομένως όλοι οι Μεσσήνιοι όπου και αν βρίσκονται θα μας επισκέπτονται για να θυμούνται τα παλιά ή οι νεότεροι να γνωρίζουν τις ρίζες τους.                                                       Tα συνολικά χωριά και οικισμοί που έχουμε καταφέρει να ερευνήσουμε έχουν φτάσει τα 473, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι χωριά και οικισμοί, κατοικημένα και ακατοίκητα  θα φτάσουν περίπου τα 510 - 520 !

ΤΑ 86 ΧΩΡΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΨΑΜΕ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ.

 

1. ΑΓΑΛΙΑΝΗ ΤΡΙΦΥΛ. =ΑΓΑΛΙΑΝΗ Το χωριό της Αγαλιανής ευρίσκεται στο βορειότερο άκρο της επαρχίας Τριφυλίας του νομού Μεσσηνίας σε υψόμετρο 404 μ.Τα παλαιότερα γραπτά στοιχεία (σωζόμενα και γνωστά - ως σήμερα τουλάχιστον-) είναι τα απογραφικά δελτία της Βενετικής Διοίκησης του έτους 1689 - οι Βενετοί το έτος αυτό υπό τη διοίκηση του προνοητή Κόρνερ, διενήργησαν μερική απογραφή της Πελοποννήσου (περισσότερες λεπτομέρειες στο κεφάλαιο για την πληθυσμιακή εξέλιξη) όπου συναντάται οικισμός με το όνομα Αγαλιανή με 29 κατοίκους. Η Αγαλιανή - πριν από αυτή τη χρονολογία έδρα ενός ή δύο Αγάδων; Εδώ υπάρχουν δύο εκδοχές. Η πρώτη ότι ο Αγάς ήταν αδύνατος, λεπτός = λιανός άρα Αγά-λιανός = Αγαλιανή. Η δεύτερη ότι το δεύτερο συνθετικό της λέξης λιανή στα Τούρκικα σημαίνει το στέκι, το κονάκι, η εξοχική κατοικία του Αγά. Κατά άλλη άποψη κατά το 1200-1300 Μεγάλοι γαιοκτήμονες εκείνης της εποχής άφησαν το όνομά τους στα τοπωνύμια της περιοχής όπως: Γαργαλιάνοι, Αγαλλιανού, Λαγγουβάρδου, Κούντουρα, Ρωμανού, Χανδρινού κλπ.πιθανόν το χωριό να πήρε από εκεί το όνομάτου.

Αγ. Κυριακή

2. ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ. Το χωριό της Αγίας Κυριακής είναι ένα παραθαλάσσιο χωριουδάκι, πανέμορφο με υπέροχη παραλία, που το κατοικούν περί τους 330 κατοίκους. Η Αγ. Κυριακή ήταν Δδ του πρώην Δήμου Φιλιατρών που τώρα όμως υπάγεται στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας.   

3. ΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ. Οικισμός του Τδ Ελαίας του πρώην Δήμου Αυλώνος, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας. Η απογραφή του 2001 έδειξε ότι στον οικισμό κατοικούν 24 κάτοικοι.

4. ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ. Είναι οικισμός, 54 κατοίκων, του Κοπανακίου, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

5. ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο οικισμός αυτός κατ’ αρχήν απετέλεσε οικισμό της Κοινότητας Κάτω Λάπης μέχρι το 1924. Από το 1924 μέχρι το 1951 υπαγόταν στην Κοινότητα Άνω Κοπανακίου και μετά την κατάργησή και αυτής της κοινότητας υπήχθη στην Κοινότητα Κοπανακίου που μετέπειτα εξελίχθηκε σε Δήμο Αετού, μέχρι το 2010, οπότε τότε υπήχθη στο Δήμο Τριφυλίας. Τελευταία απογραφή του οικισμού έγινε το 1961 και ευρέθησαν 76 κατοίκοι. 10 χρόνια μετά ο οικισμός καταργήθηκε και από το 1971 δεν υπάρχει ο Άγιος Ιωάννης.

6. AΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ =  ΚΡΙΤΣΙ  - Ένας μικρός οικισμός της πρώην Κοινότητας  Αρτικίου του πρώην Δήμου Γαργαλιάνων που σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας. Η τελευταία απογραφή που έγινε στον οικισμό ήταν το 1961. Από τον οικισμό αυτό καταγόταν ο Σπύρος Άγκνιου, πρώην Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Στις 21-5-1956 (ΦΕΚ 125A) ο οικισμός μετονομάστηκε σε Άγιος Νικόλαος από το όνομα του προστάτη του χωριού. Σήμερα, δυστυχώς, το Κρίτσι  δεν κατοικείται.

Πηγή : Από το kopanaki-litheros.gr

7. ΑΓΙΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ = ΑΪΣΕΡΙ. Γεωγραφικά ο οικισμός αυτός βρίσκεται ανάμεσα στα Φιλιατρά και στους Γαργαλιάνους, στην πρώην κοινότητα Βάλτα. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας.

Αγ. Σώστης

8. AΓΙΟΣ ΣΩΣΤΗΣ. Ο Άγιος Σώστης γεωγραφικά βρίσκεται στα σύνορα των νομών Αρκαδίας, Ηλείας και Μεσσηνίας και έχει ύψος 850 μ. στο γεφύρι και 900 μ. στο πάνω χωριό. Η ιστορία του Αγίου Σώστη είναι συνυφασμένη με την ιστορική περιοχή της Γόρενας - που οι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για την Παρασσιακή πόλη Λυκόα- η οποία βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του Λυκαίου όρους, καθώς και με τον οικισμό Τσουράκι (τουρκική ονομασία για τη μικρή καλύβα). Ο Άγιος Σώστης είναι γνωστός για την εκκλησία του Αη-Γιάννη. Στη θέση όπου βρίσκεται σήμερα η εκκλησία, υπήρχε κάποτε ένα βυζαντινό μοναστήρι το οποίο διέλυσαν οι Φράγκοι το 1300 και ερειπώθηκε. Κατόπιν ενός οράματος του Αγιοσωστήτη Γιάννη Κωνσταντόπουλου, ξεκίνησαν ανασκαφές και βρέθηκαν 60 κελλιά, μία χρυσή λαβίδα, ένα δισκοπότηρο και ένας πώρινος σταυρός. Τα γειτονικά χωριά συνέδραμαν στην ανέγερση της σημερινής εκκλησίας και ίδρυσαν το πανηγύρι που γίνεται κάθε χρόνο στις 29 Αυγούστου με μεγάλη προσέλευση από τα γύρω χωριά. Το χωριό πήρε την ονομασία του από τη σωστική επέμβαση του Αγίου. Υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας

Πηγή : www.hellenica.de  

9. ΑΓΡΙΛΗΣ = Πιθανότατα πήρε το όνομά του από τις πολλές άγριες ελιές που υπήρχαν εκεί παλαιότερα. Ήταν κατοικημένος και στην εποχή της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, πράγμα που γίνεται φανερό από την ανακάλυψη διαφόρων τάφων με το χαρακτηριστικό ρωμαϊκό "κονίαμα". Το χωριό υπαγόταν στον πρώην Δήμο Φιλιατρών και νυν Τριφυλίας.

10. ΑΓΡΙΛΟΣ = ΑΓΡΙΛΙ ΦΙΛΙΑΤΡΩΝ. Ο Άγριλος ή Αγρίλι είναι ένας μικρός οικισμός του δήμου Φιλιατρών και νυν Δήμου Τριφυλίας, στη δυτική ακτή του Μεσσηνίας. Εξελίσσεται σε παραθαλάσσιο θέρετρο με ωραία αμμουδιά και αρκετά εξοχικά κέντρα.

11. ΑΛΙΜΑΚΙ. Το Αλιμάκι είναι ένας μικρός οικισμός του πρώην Δήμου Κυπαρισσίας που σήμερα διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

12. ΑΜΠΕΛΟΦΥΤΟ = ΑΓΟΡΕΛΙΤΣΑ. Το Αμπελόφυτο είναι ένα χωριό της ευρύτερης περιοχής της Χώρας Τριφυλίας και το όνομά του το πήρε από τα πολλά αμπέλια όπου παραγόταν ένα υπέροχο κρασί. σήμερα δεν παράγεται η ποσότητα που παραγόταν άλλοτε. Εκεί έγινε στα νεότερα χρόνια η περίφημη μάχη της Αγορέλιτσας το 1944 μεταξύ Ελλήνων ανταρτών και των Γερμανών κατακτητών. Σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

13. ΑΝΩ ΚΑΛΟ ΝΕΡΟ. Είναι ο ορεινός οικισμός του παραθαλάσσιου  Καλού Νερού. Έχει 69 κατοίκους και ανήκει στον τέως Δήμο Αυλώνος, σημερινό Δήμο Τριφυλίας.

14. ΑΝΥΔΡΟ = ΛΕΣΟΒΙΤΙ. Στο δρόμο που πηγαίνει από το Σελλά προς το Καλογερέσι, συναντάμε το μικρό οικισμό Άνυδρο ή Λεσοβίτι της Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας. Κάποτε ήταν και αυτό ένα από τα μικρά χωριά του τόπου μας. Σήμερα όμως, έχει λίγα σπίτια. Δεν υπήρξε άλλωστε ποτέ μεγάλο χωριό.
Το χωριουδάκι αυτό αποτελούνταν από καμιά δεκαριά οικογένειες. Ήτανε λίγοι, αλλά λίγο σκληροί. Δεν είχανε αγαθές σχέσεις ο ένας με τον άλλον, όλο και προστριβές είχανε.
Σήμερα οι κάτοικοι δεν ξεπερνούν τους 5-6.
Το χωριό αυτό υπαγόταν στην πρώην κοινότητα Τριπύλης και σήμερα στο Δήμο Τρυφυλίας.
Πηγή : www.tripilis.gr
15. ΑΡΜΕΝΙΟΙ. Σε απόσταση 4 χλμ ΝΑ της Κυπαρισσίας, βρίσκεται ένα ιστορικό και γραφικό χωριό οι Αρμενιοί. Ανατολικά του χωριού δεσπόζει το βουνό Γεράνιο. Πλούσια είναι η Λαογραφία, τα ήθη και τα έθιμα του χωριού. Υπάρχουν διάφορες εικασίες για την ονομασία του χωριού, αλλά καμία δεν αποδεικνύει την πραγματική πηγή της ονομασίας.
Ο υπολογισμός της ώρας από τους κατοίκους γινόταν ως εξής: Στη μέση περίπου του ύψους του βουνού Γεράνιου υπάρχουν γυμνά βράχια. Όταν οι ακτίνες του ήλιου έπεφταν στα βράχια αυτά, τότε υπολόγιζαν ότι η ώρα ήταν περίπου 12 με 1 το μεσημέρι. Τα βράχια ονομάστηκαν και παραμένουν έως σήμερα με την ονομασία «Ρολόϊ». 

Σήμερα το χωριό διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

16. ΑΡΤΙΚΙΟΝ = ΑΡΤΙΚΙ . Πρόκειται για ένα μικρό χωριό του τέως δήμου Αετού, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας,  πλησίον του Κοπανακίου. Κοινότητα έγινε το 1912. Το Αρτίκι έχει δύο[2] συνοικισμούς, το Κρίτσι και την Παναγιά που απέχουν περίπου 7 και 5 χιλιόμτερα, αντίστοιχα, με τα πόδια από το Αρτίκι και που σήμερα είναι και οι δύο ακατοίκητοι. Το Κρίτσι, από το 1956, έχει μετονομασθεί σε Άγιο Νικόλαο. Το Κρίτσι έχει σύνδεση οδική με αυτοκίνητο (Χωματόδρομο) από το Σελά, την Σαρακινάδα (το τωρινό Κρυονέρι], την Παναγιά και το Αρτίκι.

17. ΑΣΟΥΤΕΝΑ = ΠΑΛΑΙΑ ΒΡΥΣΗ Το τελευταίο χωριό προς τα νότια της Κοινότητος Τριπύλης, εκεί που ανοίγεται ένα πέρασμα για την άλλη Μεσσηνία, είναι η Παλαιά Βρύση (ή Ασούτενα, όπως την ξέρουν οι περισσότεροι).
Είναι χωριό ορεινό. Είχε πάντα μεγάλη κτηνοτροφία, διότι το επέτρεπε το μέρος που είναι σε πολύ ορεινή ζώνη. Ήταν πάντα ένα μικρό χωριουδάκι με πληθυσμό γύρω στις 20 οικογένειες.
Η Ασούτενα δεν είχε ποτέ δική της Κοινότητα. Στα 1912, προσκολλήθηκε στην Κοινότητα Λυκουδεσίου.
Στα 1927, προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Ραφτόπουλου στην οποία ανήκε μέχρι το 1998. Το 1930, μετονομάσθηκε σε Παλαιά Βρύση.
Πηγή : http://www.tripilis.gr/ 

18. ΑΥΛΩΝΑ = ΚΑΡΑΜΟΥΣΤΑΦΑ. Χωριό της Τριφυλίας 28 χλμ από την Κυπαρισσία, σε υψόμετρο 635μ. ιστορία του αρχίζει από το 1500 -1600 μ.χ. περίπου με το όνομα Καραμούσταφα. Ήταν έδρα του Τούρκου αγά Καρα-Μουσταφά, από τον οποίο πήρε το όνομα. Αρχικά με το όνομα αυτό δηλωνόταν όλη η περιοχή του τσιφλικιού του αγά από τη Λώζαινα μέχρι του Μάρκου. Αργότερα το όνομα έμεινε μόνο για το χωριό. Μετονομάστηκε το 1922. Είναι χτισμένο σε δυο ομαλούς λόφους των Νομίων Ορέων, 20 χλμ βορειοανατολικά της Κυπαρισσίας.                                                                                                                                 

19. ΒΑΛΤΑ = Η Βάλτα Τριφυλίας βρίσκεται στο νομό Μεσσηνίας ανάμεσα στις πόλεις των Φιλιατρά και Γαργαλιάνοι σε υψόμετρο 237. Είναι δημοτικό διαμέρισμα του τέως, πλέον, δήμου Γαργαλιάνων, και νύν Τριφυλίας με πληθυσμό 284 κατοίκων.

20. ΒΛΑΣΑΔΑ, Χωριό του τέως Δήμου Αυλώνος στην Τριφυλία, που ανήκε στο Τ.Δ. Αγαλιανής του Δήμου Αυλώνος, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

21. ΒΡΥΣΕΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑΣ. Σε απόσταση 5 χιλιομέτρων ΒΑ από την πόλη της Κυπαρισσίας βρίσκεται το Δημοτικό Διαμέρισμα Βρυσών, ριζωμένο στους πρόποδες του βουνού Άη Βλάσης με το ομώνυμο ξωκλήσι στην κορυφή του. Τα σπίτια του χωριού Βρύσες είναι χτισμένα ανάμεσα σε δένδρα και αγναντεύουν τον κάμπο και τη θάλασσα του Κυπαρισσιακού κόλπου. Το όνομά τους το πήραν από τις πολλές πηγές που ανάβλυζαν και αναβλύζουν πολύ νερό. Άλλωστε από εκεί ιδρεύεται η πόλη της Κυπαρισσίας. 

22. ΒΡΟΜΟΝΕΡΙ. Οικισμός πλησίον των Γαργαλιάνων με 49 κατοίκους. Σήμερα ανήκει στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας.

Γαργαλιάνοι 

23. ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΟΙ. Οι Γαργαλιάνοι είναι κωμόπολη στο δυτικό νομό Μεσσηνίας. Αποτελούσαν έδρα του ομώνυμου Δήμου μέχρι το 2010 οπότε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης εντάχθηκαν στον νέο διευρυμένο δήμο Τριφυλίας. Κατά την απογραφή του 2001 είχαν πραγματικό πληθυσμό 5.970 κατοίκων. Η περιοχή κατοικείται από το 3.000 π.χ. και κατά την αρχαιότητα υπαγόταν στο βασίλειο της Πύλου υπό τον Νέστορα. Κατά την Βενετοκρατία αναφέρονταν σαν Gargaliano, πιθανόν από το όνομα κάποιου Βενετού που έζησε στην περιοχή. Το χωριό συμμετείχε στην ελληνική επανάσταση του 1821, κατά τη διάρκεια της οποίας και καταστράφηκε σχεδόν ολοκληρωτικά, με πάνω από χίλιους εθελοντές που στρατολόγησε ο Μακρυγιάννης. Μετά την απελευθέρωση, αποτέλεσε σπουδαίο κέντρο παραγωγής σταφίδας μέχρι και τις αρχές του εικοστού αιώνα. Η πόλη βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 300 μέτρων και απόσταση 5 χιλιομέτρων από τη θάλασσα, 65 χιλιομέτρων από την Καλαμάτα και 26 από την Πύλο. Επίνειό της αποτελεί η Μαραθόπολη, ενώ απέναντι από τους Γαργαλιάνους βρίσκεται το νησί Πρώτη Μεσσηνίας, που παλιά αποτελούσε ορμητήριο πειρατών. Στην πόλη λειτουργεί αθλητικό κέντρο, με στάδιο και κλειστό γυμναστήριο, αγροτικό ιατρείο, τρία δημοτικά σχολεία καθώς και Γυμνάσιο και Λύκειο. Η βασική αγροτική παραγωγή αφορά την ελιά και τα αμπέλια. Η πόλη είναι επίσης έδρα αρκετών πολιτιστικών, αναπτυξιακών και αθλητικών σωματείων, καθώς και της Μπρίσκειου Δημοτικής Βιβλιοθήκης. Από τους Γαργαλιάνους καταγόταν ο γνωστός μακεδονομάχος Τέλλος Άγρας, προς τιμή του οποίου διοργανώνονται κάθε χρόνο στην πόλη τα Αγαπήνεια. Επίσης από εκεί καταγόταν και ο 39ος αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Σπύρο Άγκνιου και ο νυν πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος. Τέλος, εκεί δίδαξε, σε σχολείο που άνοιξε το 1812, ο λόγιος Καλλίνικος Καστόρχης.

Πηγή : wikipedia.org

24. ΓΛΥΚΟΡΡΥΖΙ = ΜΟΥΡΤΑΤΟΥ. Το Γλυκορρίζι βρίσκεται στο νομό Μεσσηνίας και ανήκει διοικητικά στον πρώην  Δήμο Αετού και νυν Τριφυλίας. Ο πληθυσμός του χωριού αριθμεί περί τα 60 άτομα, ενώ τους θερινούς μήνες ανέρχεται σε διπλάσιο αριθμό.Μέχρι τις αρχές του 20 αιώνα, το χωριό ονομαζόταν Μουρτάτου.

Το χωριό κατοικείται αδιάκοπα από τουλάχιστον τον 17 αιώνα (βάσει Βενετικών αρχείων) ενώ κατά την προεπαναστατική περίοδο ο πληθυσμός της κοινότητας αυξήθηκε σταδιακά λόγω των πληθυσμιακών ανακατάξεων της εποχής.

25. ΔΑΡΑΣ = ΝΤΑΡΑ. Ένα από τα παλιά και ιστορικά χωριά της Τριφυλίας είναι και το Δάρα ή Ντάρα όπως το λένε οι Ντόπιοι. Μέχρι πρότινος ήταν ένας μικρός οικισμός της πρώην κοινότητας Τριπύλης του σημερινού Δήμου Τριφυλίας. 

Ακολουθώντας την διαδρομή Κυπαρισσία, Βρύσες, Μουριατάδα, «Ελληνικό», βρίσκεσαι στην είσοδο του λεκανοπεδίου της Τριπύλης. Μετά περνάς από την τοποθεσία που λέγεται «Νταρόλογγος». Διασχίζοντάς τον φτάνεις στη θέση «Διόδια», όπου υπάρχει μια διακλάδωση. Ένα από τα παλιά και ιστορικά χωριά της Τριφυλίας είναι και το Δάρα ή Ντάρα όπως το λένε οι Ντόπιοι. Σήμερα είναι ένας μικρός οικισμός της κοινότητας Τριπύλης. 
Ακολουθώντας την διαδρομή Κυπαρισσία, Βρύσες, Μουριατάδα, «Ελληνικό», βρίσκεσαι στην είσοδο του λεκανοπεδίου της Τριπύλης. Μετά περνάς από την τοποθεσία που λέγεται «Νταρόλογγος». Διασχίζοντάς τον φτάνεις στη θέση «Διόδια», όπου υπάρχει μια διακλάδωση. Το χωριό Ντάρα είχε 25 οικογένειες περίπου και οι κάτοικοι ήταν σχεδόν όλοι γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Διότι όλα τα χωριά της Τριπύλης είναι γεωργικά και κτηνοτροφικά.
Πηγή : www.tripilis.gr
26. ΕΛΑΙΑ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ = ΜΠΟΥΖΙ. Η Ελαία Τριφυλίας το «Μπούζι», όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι από την παλιά ονομασία του,  είναι ένα μικρό χωριό κοντά στην Κυπαρισσία που είναι γνωστό  από τη μοναδική ομορφιά του «τροπικού» πευκοδάσους που συνδυαζόμενο  με τη μεγάλη και όμορφη δαντελωτή παραλία του το κάνουν ιδιαιτέρως ελκυστικό. Από το χωριό αυτό κατάγεται ο τελευταίος Νομάρχης Μεσσηνίας Δημήτρης Δράκος.

27. ΕΞΟΧΙΚΟ ΦΙΛΙΑΤΡΩΝ = ΚΑΤΣΙΜΑΛΗ. Το Εξοχικό είναι ένας πεδινός οικισμός (υψόμετρο 60 μέτρα, πληθυσμός 243 κάτοικοι, σύμφωνα με την απογραφή του 2001), που βρίσκεται στον Νομό Μεσσηνίας, στην πρώην Επαρχία Τριφυλίας. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νομού και σε απόσταση 76 χλμ. από την πρωτεύουσα Καλαμάτα, και βόρεια και σε απόσταση 4 χλμ. από τα Φιλιατρά. Η ακτή απέχει λιγότερο από 2 χλμ στα δυτικά και εκεί βρίσκεται η παραλία Στομίου, στις εκβολές ποταμού. Υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Φιλιατρών και αποτελεί έδρα του Δημοτικού Διαμερίσματος Εξοχικού, που περιλαμβάνει μόνον τον ομώνυμο οικισμό.                                                                                                    

Μέχρι το 1961 ονομαζόταν Κατσίμπαλη. Το 1950 αριθμούσε 240 κατοίκους, διέθετε δημοτικό σχολείο και τηλέφωνο, και αποτελούσε ιδία κοινότητα της επαρχίας Τριφυλίας. Για την παλιά του ονομασία υπάρχουν δύο ερμηνείες: η πρώτη υποστηρίζει ότι πήρε το όνομά του από τον Τούρκο τοπικό αγά Κατσίμπαλη, ενώ η δεύτερη από ένα πρωτοπαλίκαρο του Κολοκοτρώνη που λεγόταν Κατσίμπαλης. Το Εξοχικό είναι οικισμός των μέσων του 19ου αιώνα και ιδρύθηκε από Αρκάδες, οι περισσότεροι από τους οποίους ήρθαν από την Αλωνίσταινα. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία (ελαιοκομία, άλλες δενδροκαλλιέργειες, θερμοκήπια).                                                                                                    Πηγή : Βικιπαίδεια.

28. ΚΑΛΟ ΝΕΡΟ. Το Καλό Νερό είναι ένα παραλιακό χωριό κοντά στην Κυπαρισσία που βλέπει στη καταγάλανη θάλασσα του Ιονίουο Πελάγους. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει τεράστια τουριστική ανάπτυξη και έχει εξελιχθεί σε έναν δημοφιλή προορισμό. Διαθέτει υπέροχες αμμουδερές παραλίες και γι’ αυτό δικαιολογείτε η τουριστική ανάπτυξη του χωριού. 

29. ΚΑΛΛΙΤΣΑΙΝΑ. Μικρό χωριό του τέως Δήμου Αυλώνος και νύν Δήμου Τριφυλίας. Με την απογραφή του 2001 είχε 59 κατοίκους

30. KΑΛΟΓΕΡΕΣΙ. Το Καλογερέσι, είναι το ακραίο χωριό της πρώην Κοινότητας Τριπύλης και νυν Δήμου Τριφυλίας. Είναι χτισμένο, από πολύ παλιά, σε υψόμετρο 600 μέτρων περίπου. Είναι το πιο μακρινό χωριό από την Κυπαρισσία, γι αυτό είναι κάπως απομονωμένο.

Ο πληθυσμός του χωριού, δεν ξεπέρασε ποτέ τις 50 οικογένειες. Είναι παραγωγικό χωριό από γεωργικής πλευράς, κτηνοτροφικό και ντυμένο με χαμόκλαδα, πουρνάρια και άλλα δέντρα.
Ο δρόμος που ανηφορίζει από το Σελλά, περνάει από το Λεσοβίτι (Άνυδρο) και καταλήγει στο Καλογερέσι. Ο ίδιος δρόμος αν τον συνεχίσεις περνάει από τα χωριά Χρυσότοπος (Χρύσοβα), Ρευματιά (Λούμι), Κεφαλληνού, Ζερμπίσια και καταλήγει στο κεφαλοχώρι Μελιγαλάς κι από εκεί στην Καλαμάτα. 
Το Καλογερέσι, μετά την κατάργηση του τέως Δήμου Τριπύλης, που έγινε το 1912, απετέλεσε κοινή Κοινότητα, μαζί με το χωριό Τριπύλα. Στα 1919, το χωριό Τριπύλα προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Λυκουδεσίου και στα 1933, το Καλογερέσι αναγνωρίστηκε σαν ξεχωριστή Κοινότητα. Πίσω από τις σκεπασμένες με θάμνους βουνοκορφές του, είναι τα χωριά της πρώην επαρχίας Μεσσήνης.

Σήμερα το Καλογερέσι διοικητικά ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας.

31. ΚΑΜΑΡΙ. Δημοτικό Διαμέρισμα Καμαρίου με έδρα το Καμάρι του τέως δήμου Αετού που σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας και απέχει περίπου δύο χιλιόμετρα από το Κοπανάκι.

32. ΚΑΝΑΛΟΣ. Είναι μικρός οικισμός του πρώην Δήμου Γαργαλιάνων, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

Το Καρβούνι

33. ΚΑΡΒΟΥΝΙ. Το Καρβούνι είναι χωριό του Δήμου Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας. Πρόκειται για ένα οικισμό χτισμένο ολόκληρο πάνω σε λόφο με θέα στον Κυπαρισσιακό κόλπο. Στη σημερινή του θέση φαίνεται να ήρθαν οι κάτοικοί του στις αρχές του 1900. Η τοποθεσία Παλιό Καρβούνι κατά την παράδοση φιλοξένησε τους πρώτους κατοίκους του, που έφθασαν από τη Μάνη και την Αρκαδία. Στη θέση αυτή που είναι κρυμμένη σε ρεματιά με νερά και πλατάνια, βρίσκονται ερείπια σπιτιών, ενώ ο γειτονικός λόφος φέρει το όνομα του Αγίου Νικολάου από την ομώνυμη εκκλησία που υπήρχε. Το όνομά του το οφείλει κατά την παράδοση στις μεγάλες ποσότητες κάρβουνου που έβγαζαν από τα δασωμένα βουνά του ή την απειλή του Ιμπραήμ Πασά ότι θα κάνει το χωριό "κάρβουνο", κάτι που δεν έγινε. Στην απογραφή του 1941 αριθμούσε 133 κατοίκους. Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία αλλά και η καλλιέργεια κηπευτικών. Μείωση πληθυσμού έφερε η μετανάστευση τόσο προς το εξωτερικό, όσο και εντός Ελλάδας, ιδιαίτερα στην Αθήνα. Μοναστήρι της Παναγίας Κατσιμικάδας Στο χωριό ανήκει το μοναστήρι της Παναγιάς Κατσιμικάδας. Χτισμένο στο βουνό Αιγάλεω ή Ψυχρό -όπως το λένε οι ντόπιοι-σε υψόμετρο 650μ. έχει θέα για περισσότερα από 1000 χρόνια το Ιόνιο πέλαγος. Η ονομασία προέρχεται από την κατσικούλα που βρήκε την εικόνα της Παναγιάς στη ρεματιά που έπινε νερό. Το μοναστήρι κάηκε από τον Ιμπραήμ μαζί με τους 40 καλόγερους. Σήμερα, έχει έναν ιερομόναχο, ενώ γιορτάζει στις 8 Σεπτέμβρη.

34. ΚΑΡΥΕΣ = ΚΟΠΑΝΙΤΣΑ. Είναι ένα μικρό χωριό (οικισμός) του πρώην Δήμου Αυλώνος  του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

35. ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΗ = ΡΙΠΕΣΙ είναι χωριό που βρίσκεται στην περιοχή του τέως Δήμου ΑΕΤΟΥ και νυν Δήμου Τριφυλίας πλησίον του Κοπανακίου με 158 κατοίκους.

36. ΚΛΩΝΙ. Βαδίζοντας από το Ραφτόπουλο στο ανατολικό τμήμα της περιφέρειας της κυκλικής κοιλάδας της Τριπύλης, σε υψόμετρο 520 μέτρων, συναντάει κανείς το συνοικισμό του Κλωνί. Στην άκρη του δρόμου η μικρή εκκλησία του, αφιερωμένη στον Προφήτη Ηλία. Και δεξιότερα τα λιγοστά σπίτια του συνοικισμού. Ύστερα το δάσος με τα άγρια δέντρα και τους θάμνους που δασώνουν την περιοχή. Το 1912 το χωριό δεν μπορούσε να κάνει τη δική του κοινότητα και έτσι μαζί με την Ασούτενα προσχώρησαν στην κοινότητα Λυκουδεσίου. Το χωριό κατοικούσαν κτηνοτρόφοι οι οποίοι σιγά – σιγά όμως το εγκατέλειψαν και σήμερα είναι ακατοίκητο.

Πηγή: www.tripilis.gr

Η πλατεία του Κοπανακίου

37. ΚΟΠΑΝΑΚΙ. Μια γραφική κωμόπολη της Τριφυλίας των 1624 μόνιμων κατοίκων (απογραφή 2001) καλωσορίζει με χαρά όκων όσους την επισκέπτονται. Το Κοπανάκι είναι γνωστό  για την εμποροζωοπανήγυρη της Κυριακής, που γίνεται στην κεντρική πλατεία της πόλης, όπου ντόπιοι και από άλλα μέρη της Ελλάδας παραγωγοί πωλούν τα ζώα τους, τα φρούτα, λαχανικά, εμπορεύματα και πολλά άλλα είδη καθημερινής χρήσης.
Το Κοπανάκι ήταν και είναι για τους τοπικούς ανθρώπους συνώνυμο με τη λέξη «αγορά». 
Το Κοπανάκι είναι μια πόλη του νέου Καλλικρατικού Δήμου Τριφυλίας Μεσσηνίας στην περιφέρεια της Πελοποννήσου, ενώ μέχρι το 2010 ήταν πρωτεύουσα του Καποδιστριακού Δήμου Αετού.
Στο Κοπανάκι ευρίσκονται τα ερείπια μιας πολύ αρχαίας κατοικίας τα οποία εκτίθενται στο Μπενάκειο Αρχαιολογικό μουσείο στην Καλαμάτα.
Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου το Κοπανάκι ήταν μια από τις πρώτες πόλεις όπου οι Έλληνες άρχισαν μια οργανωμένη αντίσταση ενάντιων στους εισβολέων Ναζί.

38. ΚΡΥΟΠΗΓΗ = ΣΑΡΑΚΗΝΑΔΑ. Ένας μικρός οικισμός ο οποίος σήμερα διοικητικά υπάγεται στο Δήμο της Τιφυλίας.

39. ΚΡΥΟΝΕΡΙ. Ένας ακόμη οικισμός του πρώην Δήμου Αετού της Τριφυλίας με 79 κατοίκους.

40. ΚΡΥΣΤΑΛΟΠΗΓΗ = ΛΑΓΚΟΥΒΑΡΔΟΣ. Παραλιακό χωριουδάκι των Γαργαλιάνων είναι η παραλία του Λαγκουβάρδου, μια σμαραγδένια παραλία που η χρυσή άμμος της απλώνεται σε μια έκταση 2χμ, Ανήκε στο Δήμο Γαργαλιάνβν και σήμερα στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλλίας.

Πλατεία Κυπαρισσίας

41. ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ = ΑΡΚΑΔΙΑ. Η Κυπαρισσία ιστορικά είναι η πρώτη πρωτεύουσα του Νομού Μεσσηνίας και Πρωτεύουσα του Νεοσύστατου Δήμου Τριφυλίας. Η Κυπαρισσία η οποία βρίσκεται 68 χλμ βορειοδυτικά από την Καλαμάτα, στο νότιο άκρο του Κυπαρισσιακού Κόλπου. Πληθυσμός 7507 κάτοικοι . Στις υπέροχες ακτές του Ιονίου, η ιστορική κωμόπολη αποτελεί σήμερα εμπορικό και παραθεριστικό κέντρο. Παραλίες, καταλύματα και επιλογές διασκέδασης, φαγητού και αποδράσεων, την καθιστούν μια καλή επιλογή για διακοπές ή εκδρομές. Η Κυπαρισσία πήρε μέρος στον Τρωικό πόλεμο, γνώρισε μεγάλη άνθιση τους κλασσικούς χρόνους και ήταν μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Συμμετείχε ενεργά στην Επανάσταση του 1821 και αποτέλεσε οικονομικό και εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Σήμερα, η Κυπαρισσία αποτελεί μια όμορφη λουτρόπολη στις δυτικές ακτές της Πελοποννήσου. Μοιάζει με δύο πολιτείες η Παλιά ή Πάνω Κυπαρισσία και η σύγχρονη νέα πόλη παραθαλάσσια. Η Επάνω πόλη βρίσκεται στη ρίζα του Κάστρου, Βυζαντινό κτίσμα που χτίστηκε στη θέση της Αρχαίας Ακρόπολης. Στην Επάνω πόλη θα δείτε παραδοσιακά σπίτια, σοκάκια, αρχοντικά και φυσικά μια υπέροχη θέα στο απέραντο γαλάζιο του Ιονίου και όλου του κόλπου της Κυπαρισσίας. Στη νέα πόλη, με τους πλατύς δρόμους και τις μεγάλες πλατείες υπάρχουν πλήθος επιλογών φαγητού, διασκέδασης και αγορών καθώς και καταλύματα. Η πόλη τελειώνει στην παραλία, που έχει μεγάλη κίνηση και ζωντάνια τους καλοκαιρινούς μήνες. Στην ευρύτερη περιοχή θα βρείτε κι άλλες πανέμορφες ακτές για να απολαύσετε το κολύμπι και τη θάλασσα. Σχετικά με το όνομά της υπάρχουν πολλές εκδοχές. Ίσως οφείλεται στα πολλά κυπαρίσσια που υπήρχαν και υπάρχουν στην περιοχή. Άλλη εκδοχή είναι ότι το όνομά της το οφείλει στον Κυπάρισσο, γιο του Μινύα του βασιλιά των Μινύων, μιας φυλής που πέρασε από την περιοχή την προϊστορική εποχή. Το παλιό όνομα που ήταν Αρκαδιά, δεν είναι εξακριβωμένο από πού το πήρε, λέγεται πάντως ότι στην Κυπαρισσία κατοίκησαν πολλοί με καταγωγή από την Αρκαδία ή άλλες απόψεις λένε ότι στην περιοχή του Καλού Νερού υπάρχει ένα ποτάμι που λέγεται Αρκαδικός. Κάτι απ’ όλα πάντως έδωσε το παλιό όνομα Αρκαδιά.

42. ΛΕΥΚΗ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ = ΜΑΖΟΥΣΤΑ. Η πρώην κοινότητα Λεύκης έγινε χωριό  του Δ.δ. Βάλτας του Δήμου Γαργαλιάνων, ενώ σήμερα ανήκει στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας. Με την απογραφή του 2001 αριθμούσε 217 κατοίκους. Δίπλα στη Λεύκη  βρίσκεται το άλλο χωριό του Δ.δ Βάλτας, η Τραγάνα.

Ηλιοβασίλεμα στο Λιμενάρι

43. ΛΙΜΕΝΑΡΙ. Το Λιμενάρι είναι το παραλιακό τμήμα και η διέξοδος των Φιλιατρών προς την υπέροχη παραλία που διαθέτει. Απέχει 2 μόλις χιλιόμετρα από την πόλη των Φιλιατρών

και διαθέτει αρκετές εξοχικές κατοικίες. Είναι ένας από τους τουριστικούς προορισμούς των φιλιατρών και ενώ το χειμώνα διαθέτει περί τους 75 μόνιμους κατοίκους, το καλοκαίροι αυτοί πολλαπλασιάζονται αφού η Φυσική του ομορφιά προσελκύει κόσμο τους μήνες του καλοκαιριού.

Διαθέτει ξενοδοχειακή μονάδα που λειτουργεί όλο το χρόνο, καθώς και κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτια

44. ΛΥΚΟΥΔΕΣΙ = ΧΡΥΣΙΚΟ. Το Λυκουδέσι, βρίσκεται στο άνω ακραίο μέρος της τέως Κοινότητας Τριπύλης και σημερινό Δήμο Τριφυλίας, στα όρια των παλιών επαρχιών Τριφυλίας και Μεσσήνης, ανάμεσα στα χωριά Ραφτόπουλο και Τριπύλα, σε υψόμετρο 600 μέτρων. Για την ονομασία του χωριού η παράδοση λέει ότι ένας χωρικός πήγε στο δάσος για ξύλα. Εκεί δέχτηκε την επίθεση ενός λύκου αλλά αυτός κατάφερε να τον δέσει με την τριχιά που είχε μαζί του. Και από το δέσιμο αυτό του λύκου, πήρε και το χωριό την ονομασία του. Μια άλλη εκδοχή, λέει πάλι ότι κάποτε υπήρχε ένας νερόμυλος κάτω στο ποτάμι και η δέση του αυλακιού που βρισκόταν κοντά στην μεγάλη βρύση του χωριού, ανήκε σε κάποιον που το παρατσούκλι του ήταν Λύκος. Η τοποθεσία λεγόταν «του Λύκου η δέση» και έτσι από εκεί πήρε και το χωριό την ονομασία Λυκουδέσι.

45. MΑΛΗ Η Μάλη είναι ένα Χωρίο με 90 κατοίκους περίπου, πάνω από τα Φιλιατρά, έχει δε υψόμετρο περί τα 940 μ.  Μέχρι το 2010 ανήκε στο Δήμο Φιλιατρών, ενώ σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας.

Μαραθόπολη

46. ΜΑΡΑΘΟΠΟΛΗ = ΜΑΡΑΘΟΣ. τη χώρα των θαυμάτων, στο λύχνο του πολιτισμού κάθε σπιθαμή έχει κάτι ιδιαίτερο και συναρπαστικό, έτσι και στην Πελοπόννησο χαμηλά στο νότο, στη Μεσσηνία με βλέμμα που κοιτά στη δύση στέκει η Μαραθούπολη, ανέμελα, θωρώντας το αιώνιο δροσιστικό γαλάζιο του Ιονίου. Αντικριστά της ο Θεός έχει χτίσει ένα φυσικό κυμματοθραύστη, την Νήσο Πρώτη, προστατεύοντας την απο την οργισμένη διάθεση του Ποσειδώνα. Είναι σίγουρο ότι η επίσκεψη σας στη Μαραθούπολη θα σας φορτώσει την δική σας κάρτα μνήμης, με αναμνήσεις που ποτέ δε θα θελήσετε να κάνετε ντιλήτ. Η Μαραθούπολη βρίσκεται σε σημείο στρατηγικής τουριστικής σημασίας, αφού είναι τοποθετημένη σε ισοσκελείς αποστάσεις απο διάφορα μέρη που αξίζει να τα επισκεφθείτε, 15 χλμ. Απο τα ανάκτορα του θρυλικού βασιλιά Νέστορα της αρχαίας Ελλάδας και το μουσείο της μυκηναϊκής περιόδου στη Χώρα. 15 χλμ. Απο την πανέμορφη Πύλο με το ενετικό κάστρο, 25 χλμ. Απο την Μεθώνη με ένα απο τα μεγαλύτερα κάστρα της μεσογείου, 40 χλμ. Απο την ονομαστή Κορώνη, 55 χλμ. Απο την αρχαία Ιθώμη, 30 χλμ. Απο την απολαυστική Κυπαρισσία, 40 χλμ. Απο τους «καταρράκτες »του Νέδα. πέναντι στο Μάραθο, στο νησάκι Πρώτη, μια μικρή ημερήσια κρουαζιέρα θα σας ταξιδέψει στο αέναο παρελθόν των θρύλων.

Οι ξενοδόχοι πάντα ευγενικοί και πρόθυμοι θα σας παραχωρήσουν άρτια φιλοξενία. Ολημερίς τα εστιατόρια σας προσκαλούν να γευτείτε εκλεκτές παραδοσιακές συνταγές με αρώματα από γη και θάλασσα. Από το πρωί έως το βράδυ μπορείτε να απολαμβάνετε τον καφέ και το ποτό σας στα φιλόξενα cafe. Μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε τα δύο προϊόντα για τα οποία φημίζεται ο τόπος τούτος, το ελαιόλαδο και το κρασί. Πηγή : marathoupoli.com.gr

47. ΜΑΡΜΑΡΟ. Μικρός οικισμός του Καλού Νερού του σημερινού Δήμου Τριφυλίας, με 24 κατοίκους.

48. ΜΕΜΙ = ΜΙΜΙ για τους ντόπιους αποτελεί οικισμό του Δημοτικού Διαμερίσματος Κυπαρισσίας του τέως Δήμου Κυπαρισσίας και νυν Τριφυλίας. Βρίσκεται βόρεια της Κυπαρισσίας και σε απόσταση 4 χιλιόμετρα από αυτήν.Το Μεμί είναι παραλιακός οικισμός. Διαθέτει τρεις κοντινές παραλίες στις οποίες συναντάται και η χελώνα Καρέτα-Καρέτα. Η περιοχή γύρω από τον οικισμό καλύπτεται κυρίως από ελαιώνες. Η περιοχή τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς λόγω της αμεσότητας με την πόλη της Κυπαρισσίας και φιλοξενεί δυο μεγάλα σούπερ μάρκετ, ταβέρνα και καφενείο.Σε απόσταση 1,5 χλμ ο παραλιακός οικισμός του Καλού Νερού διαθέτει καταστήματα που εξυπηρετούν και το Μεμί.  

49.  ΜΕΡΟΛΙΘΙ. Μικρός οικισμός του πρώην Δήμου  Φιλιατρών, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.                                                                                                                                                                                                                                                                                                

50. ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ = ΒΑΡΥΜΠΟΜΠΗ = ΑΡΙΑ. Το Μοναστήρι τεως Βαριμπόπη τέως Αριά. Το συγκεκριμένο χωριό πρίν το πόλεμο ήταν κεφαλοχώρι με Σχολαρχείο καί Δημαρχείο.

Είναι τόπος καταγωγής Του Ρήγα και της Κώνστα. Το 1911 η βαρυμπόμπη ειχε 962 κατοικους και απείχε απο τον Αετο 30΄. Ο Σχολάρχης λεγόταν Νίκος Κοτζιάς και οι Ελληνοδιδάσκαλοι ήταν ο Δ.Θεοδωρόπουλος και Ι. Ρουσσάκης. Είχε δημοτικό σχολείο αρρένων, είχε μονοπώλιο με διαχειριστη τον Κ. Τσιμίδη, επίσης είχε 3 υδρόμυλους, 1 παντοπωλείο, 1 λιοτρίβι, 1 δικολάβο, 1 αμπαδορραφειο, 3 ιερείς και την εκκλησία της Μεταμορφώσεως όπου υπάρχει στον Ι.Ναό ιαματικό νερό και έτσι είχε πολλούς επισκέπτες. Στον οικισμό αυτό υπάρχει η Μονή Αγ. Μεταμόρφωσης του Σωτήρος

51. ΜΟΥΖΑΚΙ. Χωριό πλησίον της πόλης των Γαργαλιάνων που θεωρείται κεφαλοχώρι της περιοχής. Έχει περί τους 400 κατοίκους που ασχολούνται ως επι τω πλείστον με Αγροτικές εργασίες. Διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

52. ΜΟΥΡΙΑΤΑΔΑ. Σε απόσταση 7 χιλιομέτρων ΒΑ από την πόλη της Κυπαρισσίας βρίσκεται το Δημοτικό Διαμέρισμα Μουριατάδας, στο οποίο ανήκουν το χωριό Μουριατάδα και ο οικισμός Καρβούνι.

Μουριατάδα

Η Μουριατάδα ιδρύθηκε το 1800 περίπου. Οι πρώτοι του κάτοικοι ήταν της οικογένειας Κουτσογιάννη (σήμερα Σταθοπούλου), οι οποίοι ήρθαν από το Αρκουδόρεμα Αρκαδίας με τα γιδοπρόβατά τους. Αργότερα, ήρθαν και οι οικογένειες των Ντουβιτσαίων (σήμερα Παναγιωτακόπουλοι) επίσης από το Αρκουδόρεμα.

Σχετικά με την ονομασία του χωριού υπάρχουν δύο εκδοχές. Σύμφωνα με τη μία, το όνομά του οφείλεται στη μούρα της αγριελιάς, οι οποίες υπήρχαν στο χωριό αλλά σήμερα είναι κεντρωμένες ήμερες ελιές. Η δεύτερη εκδοχή λέει ότι η ονομασία του οφείλεται στις πολλές μουριές που υπήρχαν στην περιοχή.

53. ΜΠΛΕΜΕΝΙΑΝΟΙ ΑΝΩ & ΚΑΤΩ Οι Μπλεμενιάνοι ανήκουν στα διοικητικά όρια του Δήμου Κυπαρισσίας. Πρόκειται για δύο οικισμούς του Δημοτικού διαμερίσματος Κυπαρισσίας, τους Άνω και Κάτω Μπλεμενιάνους, που βρίσκονται βορειοανατολικά της Κυπαρισσίας, μόλις 3 χιλιόμετρα απόσταση από την πόλη και είναι ριζωμένοι σε ένα καταπράσινο λοφίσκο με θέα το Ιόνιο. Οι Κάτω Μπλεμενιάνοι είναι μία προαστιακή περιοχή όπου νέα σπίτια έχουν κτιστεί από ανθρώπους που εργάζονται στην Κυπαρισσία γύρω από τον παλιό πλάτανο που αποτελεί το κέντρο του. Οι Άνω Μπλεμενιάνοι είναι το παλιό χωριό με γραφικά πέτρινα σπίτια και νέες εξοχικές κατοικίες. Συνδέονται με ασφαλτόδρομο άμεσα με την πόλη και τον Εθνικό δρόμο Κυπαρισσίας - Πύργου ο οποίος οδηγεί στην ευρύτερη ζώνη της περιοχής.

54. ΞΗΡΟΚΑΜΠΟΣ = ΜΑΛΕΝΙΤΙ. O Ξηρόκαμπος είναι ένα χωριό του νομού Μεσσηνίας. Υπαγόταν στον πρώην Δήμο Κυπαρισσίας μέχρι το 2010 και αποτελεί το μοναδικό οικισμό του ομώνυμου δημοτικού διαμερίσματος. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας. Απέχει τρία χιλιόμετρα νοτιοανατολικά από την πόλη της Κυπαρισσίας. Το χωριό είναι χτισμένο σε υψόμετρο 240 μέτρων, στους πρόποδες του βουνού Αιγάλεω. Με βάση την απογραφή του 2001 ο Ξηρόκαμπος έχει 68 κατοίκους.

55. ΠΑΛΙΟΒΛΑΣΣΑΔΑ. Είναι οικισμός του Τδ Αγαλιανής του πρώην Δήμου Αυλώνας, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

56. ΠΑΝΟΡΑΜΑ. Μικρό χωριό του τ.δ. Αυλώνος του τέως Δήμου Αυλώνος και σημερινού Δήμου Τριφυλίας με 19 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001

57. ΠΕΥΚΗ = ΚΑΤΣΑΜΠΑΝΑΙΪΚΑ. Μικρός οικισμός του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

58. ΠΗΓΑΔΙΑ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ. Μικρός οικισμός του πρώην Δήμου  Γαργαλιάνων με 26 κατοίκους. Σήμερα ανήκει στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας.

59. ΠΗΓΑΔΟΥΛΙΑ. Μικρός οικισμός του Δδ Αγαλιανής που σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

60. ΠΛΑΤΑΝΙΑ. Το χωριό Πλατάνια είναι ένα χωριό όπως το περιγράφει στο ποίημα του ο Ιωάννης Πολέμης.                                                                                                                                                 «εκεί στ απόσκια του βουνού, στα δροσερά χορτάρια
που μουρμουρίζουν τα νερά, και χύνονται καθάρια 
εκεί στ απόσκια του βουνού, που φλυαρεί τ αγέρι
και χαιρετά τα λούλουδα,  και παίζει με τη φτέρη
και τα πουλάκια κελαηδούν, στα δέντρα ταίρι-ταίρι
απλώνεται όμορφο, στα πράσινα ντυμένο
και μέσα στον ήλιο πράσινο και ευτυχισμένο.»                                                                                       Το χωριό  βρίσκεται στα βόρεια του Νομού Μεσσηνίας στην πλαγιά του Ελαίου όρους και έτσι μεταξύ ουρανού και Γής, επιβλέπει το ευλογημένο λιοστάσι του Μεσσηνιακού και Ηλειακού κάμπου και τον ατέρμονα Κυπαρισσιακό κόλπο.  Υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

Πηγή : www.avlona-messinias.gr

61. ΠΛΑΤΗ = ΚΑΝΑΛΟΥΠΟΥ. Η Πλάτη είναι ένας πεδινός οικισμός (υψόμετρο 30 μέτρα, πληθυσμός 174 κάτοικοι, σύμφωνα με την απογραφή του 2001), που βρίσκεται στον Δήμο Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας. Βρίσκεται στη δυτική πλευρά του νομού και σε απόσταση 77 χλμ. από την πρωτεύουσα του Νομού Καλαμάτα, και βορειοανατολικά και σε απόσταση 9 χλμ. από τα Φιλιατρά, κάτω από το βουνό της Μάλης. Μέχρι και το 2010, υπαγόταν διοικητικά στον τ. Δήμο Φιλιατρών και από το 2011 στο Δήμο Τριφυλίας και αποτελεί έδρα του Δημοτικού Διαμερίσματος Πλάτης, που περιλαμβάνει μόνον τον ομώνυμο οικισμό. Μέχρι το 1961 ονομαζόταν Καναλουπού. Με αυτό το όνομα υπάρχει σε Ενετικό κατάλογο του 1690 και αναφέρεται ότι είχε 127 κατοίκους. Από την περιοχή της Πλάτης ξεκινούν οι πηγές που φέρνουν τα νερά τους στη δεξαμενή των Φιλιατρών. Σ' εκείνο το σημείο υπήρχαν παλαιότερα και τρεις γραφικοί νερόμυλοι.

62. ΠΟΛΥΘΕΑ =ΜΑΛΙΚΙ.Κατά την απογραφή του1911 είχε 212 κατοίκους.

Από τον Αετό απείχε 20΄ λεπτά με τα πόδια και είχε ιερέα τον Παπά Κυριάκο Κατσόρο. 
Άλλες Οικογένειες ήταν του Κότσιαρη που είχαν Οινοπωλείο

Σήμερα διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας.

63. ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ = ΚΑΗΜΕΝΗ ΓΥΝΑΙΚΑ. Χωριό του τέως Δήμου Αυλώνος και νύν Δήμου Τριφυλίας. Είναι χτισμένο στις παρυφές του μικρού λόφου πυργάκι. Από το χωριό που έχει μεγάλη θέα, μπορείς να δείς το Ιόνιο Πέλαγος μέχρι τη Ζάκυνθο.Τους χειμερινούς μήνες οι κάτοικοι του χωριού είναι περί τους 30. Οι κάτοικοι του χωριού αυτού προέρχονται από το ορεινό χωριό Κούβελα.

Πρώτη: το νησάκι απέναντι από τη Μαραθόπολη

64. ΠΡΩΤΗ. Νησάκι. Ένα μικρό νησάκι που βρίσκεται απέναντι από τη Μαραθόπολη των Γαργαλιάνων. Το όνομα της νήσου Πρώτης ή Πρωτής, πιθανόν να οφείλεται στο θαλασσινό θεό Πρωτέα, γιο του Ποσειδώνα. Κατά άλλους, το όνομα πιθανόν να προέρχεται «διότι πρώτη οράται υπό των μακρόθεν προς την Πελοπόννησον πλεόντων, κατά άλλους δε διότι είναι πλωτή πέριξ, ως έχουσα πανταχόθεν βαθέα ύδατα, κατά διαλεκτικήν εναλλαγήν των συμφώνων λ και ρ». Βόρεια της αμμουδιάς Βουρλιά, βρίσκεται το ανδρώο μοναστήρι της Κοίμησης της Θεοτόκου της Γοργοπηγής. Το όνομα του το πήρε από την ομώνυμη εικόνα του 1832 που βρέθηκε στα βράχια του νησιού το 1984 στο σημείο που σήμερα υπάρχει ένα μικρό εκκλησάκι. Η δίκλιτη εκκλησία του μοναστηριού είναι αφιερωμένη στην ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου Στεφάνου και στην απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Το μοναστήρι εορτάζει στις 23 Αυγούστου και στις 24 Σεπτεμβρίου με πλήθος επισκεπτών να έρχονται για να τιμήσουν την ημέρα που βρέθηκε η εικόνα. Τις ημέρες αυτές οι πιστοί μπορούν να επισκεφτούν τη νήσο Πρώτη με καΐκια που δρομολογούνται από την Μαραθόπολη και συνήθως στη μεταφορά αυτή συμμετέχουν και τα πλοιάρια που τον υπόλοιπο καιρό εξυπηρετούν τη μεταφορά επισκεπτών από το λιμάνι στης Πύλου στην νήσο Σφακτηρία. Η Μονή τις ημέρες του εορτασμού προσφέρει στους επισκέπτες γεύμα με ψάρια της περιοχής. Διαθέτει μικρό ξενώνα, φιλοξενεί προσκυνητές, αλλά και όσους αποκλειστούν στο Νησί από την κακοκαιρία. Το νησί έχει 4 κατοίκους. 

65. ΠΤΕΡΗ = ΣΚΛΑΒΑΙΪΚΑ Το χωριό Πτέρη (έτσι λέγεται σήμερα), Σκλαβέικα (όπως το γνωρίζουν οι περισσότεροι από παλιά), είναι χτισμένο σε ευθεία σχεδόν γραμμή από την Ανατολή προς τη Δύση στις βορινές πλαγιές του βουνού Πετραλώνι και σε υψόμετρο 650 περίπου μέτρων, ανάμεσα στα χωριά Αυλώνα και Πανόραμα, επάνω σε ένα πλάτωμα που αγναντεύει από την μια μεριά το Ιόνιο Πέλαγος, την λίμνη του Καϊάφα, την Ζάκυνθο και την Κεφαλλονιά και από την άλλη το Ναό του Επικούρειου Απόλλωνα, το ποτάμι της Νέδας, και το όρος Τετράζι. Είναι χτισμένο στο βορειοδυτικό τμήμα της επαρχίας Τριφυλίας σ’ έναν από τους κλάδους των Νομίων Ορέων, αρχίζοντας δυτικά σε λίγη απόσταση από την θάλασσα του Κυπαρισσιακού κόλπου, μεταξύ των ποταμών της Νέδας και της Αρκαδιάς. Η πρώτη οικογένεια που εγκαταστάθηκε στο χωριό Σκλαβέικα περί το 1715 ή το 1750, φέρει το όνομα Σκλάβος που δεν έχει σχέση με τον υπόδουλο ή την σκλαβιά. Αρχικός γενάρχης φέρεται ένας Δήμος Σκλάβος, που ήταν εγκαταστημένος καλά με παιδιά, περιουσία και πολλά γιδοπρόβατα στα Ρόβια της Αντρίτσαινας. Για λόγους τιμής εγκατέλειψε τα Ρόβια και ήρθε στα Σκλαβέικα μόνος. Του άρεσε η περιοχή και έφερε την οικογένειά του, που αρχικά έμειναν στα Σιδηροκαστρίτικα Λειβάδια και στη συνέχεια στις Κορύτες, λέγεται ότι ο ίδιος έδωσε και το όνομά του στο χωριό.  Η Πτέρη σήμερα υπάγεται στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας.                                                                                                            Πηγή : www.avlona-messinias.gr   

66. ΠΥΡΓΑΚΙ, ΠΥΡΓΟΣ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ. Χωριό πλησίον των Γαργαλιάνων. Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν βοσκοί και ήλθαν από τα χωριά Πυργάκι και Νεμνίτσα Βυτίνας.

Πλατεία Πύργου Τριφυλίας

Σύμφωνα με σχόλιο επισκέπτη της ιστοσελίδας μας, το χωριό ποτέ δεν λεγόταν ΠΥΡΓΑΚΙ, αφού σύμφωνα με απογραφή των Ενετών το 1684 αναφερόταν ως ΠΥΡΓΟΣ. Το ΠΥΡΓΑΚΙ έγινε μεταπολεμικά για να διακρίνεται από τον Πύργο της Ηλείας. Όσο για την καταγωγή των κατοίκων όντως είναι από την Αρκαδία αλλά όχι από τα χωριά που αναφέρονται. Ευχαριστούμε το φίλο επισκέπτη του blog μας για τη συμβολή του.

67. ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟ = ΚΑΡΥΟΠΟΥΛΑ Είναι χτισμένο στην πλαγιά του βουνού, ανάμεσα στα χωριά Ροδιά (Λεντεκάδα) και Λυκουδέσι σε υψόμετρο 550μ. Δυο ρέματα χωρίζουν το χωριό σε γειτονιές, το «Ξερολάγκαδο» και τα «Κανάλια». Η παράδοση αναφέρει ότι οι πρώτοι του κάτοικοι ήρθαν από το χωριό Αγορέλιτσα της Μεσσηνίας. Το παλιό του όνομα, (κατά την παράδοση), ήτανε Καρυοπούλα. Την ονομασία αυτή, διατήρησε μέχρι το 1959, όπου και μετονομάστηκε σε Ραπτόπουλο (από το Ράπτης και όχι Ράφτης). Ο κόσμος όμως, το ξέρει Ραφτόπουλο. «Είμαι από το Ραφτόπουλο». «Πάμε στο Ραφτόπουλο» κλπ.

Ραφτόπουλο

Δύο εκκλησίες έχει το Ραφτόπουλο. Η μια είναι των Αγίων Αναργύρων (Κοσμά και Δαμιανού). Χτίστηκε γύρω στα 1880 με πρώτο εφημέριο τον ιερομόναχο Ευγένιο Καρυώτη ο οποίος μετακλήθηκε από το Μοναστήρι της Σκαφιδιάς της Ηλείας.
Η άλλη, η πιο παλιά, είναι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Έχει κτιστεί το έτος 1418. Η εκκλησία είναι χτισμένη με πελεκητή πέτρα. Σε ένα πέτρινο ερμάρι βρέθηκαν οστά ανθρώπου, αγνώστων στοιχείων, προφανώς αυτού που την έχτισε ή την υπηρέτησε για χρόνια. Το τέμπλο της εκκλησίας είναι ξυλόγλυπτο, μεγάλης αξίας, και φυλάσσεται στο γυναικωνίτη της, με εντολή της υπηρεσίας βυζαντινών αρχαιοτήτων. 
Πηγή : www.tripilis.gr 

68. ΡΑΧΕΣ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ. Το χωριό ράχες που βρίσκεται κοντά στην Κυπαρισσία πάνω σε ένα ύψωμα με καταπληκτική θέα, καταπράσινο και παραδείσια ηρεμία.

69. ΡΙΖΟΧΩΡΙ = ΛΑΠΙ. Ένα μικρό χωριό πλησίον του Κοπανακίου, που ανήκε στο Δήμο Αετού, ενώ σήμερα ανήκει στο Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας

70. ΡΙΚΙΑ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ. Η αγροτική περιοχή Ρίκια ευρίσκεται στα δυτικά ηλιόλουστα παράλια της Μεσσηνίας, μεταξύ Γαργαλιάνων  και του ιστορικού Ναυαρίνου, της Πύλου δηλαδή. Τα Ρίκια είναι μια από τις τελευταίες φυσικές παράλιες περιοχές  της ευρύτερης περιοχής της Δυτικής Μεσσηνίας. Στον οικισμό αυτό μένουν 99 κάτοικοι.                                                                                                    

71. ΡΟΔΙΑΣ = ΛΕΝΤΕΚΑΔΑ. Ένα ακόμα χωριό του παλιού Δήμου Τριπύλης και Κοινότητας Τριπύλης που σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας, είναι και η Ροδιά, χτισμένη ανάμεσα στα χωριά Ντάρα και Ραφτόπουλο και γύρω του τα βουνά Βιγλατούρι, Ασφακίδια, Φανερή, Ψυχρό και Λούστρα. Παλιά λεγόταν Λεντεκάδα μέχρι το 1956 όπου μετονομάστηκε σε Ροδιά. Οι ντόπιοι όμως, προτιμούν να χρησιμοποιούν την παλιά ονομασία του χωριού. Η Λεντεκάδα, έγινε ξεχωριστή Κοινότητα στα 1912, αφού αποσπάστηκε από τον μέχρι τότε Δήμο Τριπύλης, που τον αποτελούσαν όλα τα γύρω χωριά. Στην αρχή, την Κοινότητα απετέλεσαν τα χωριά Λεντεκάδα και το γειτονικό Δάρα (Ντάρα). Στη συνέχεια όμως στην Κοινότητα ανήκε και η Άνω Λεντεκάδα (Αγία Τριάδα) μέχρι που έσβησε σαν χωριό.Το χωριό αναφέρεται στην απογραφή των Ενετών του έτους 1689, όπου είχε 76 κατοίκους. Κατά την απογραφή του 1700, το χωριό είχε 140 κατοίκους. και με την απογραφή του 2001, η Ροδιά μέτρησε μόνο 74 κατοίκους.
Πηγή : www.tripilis.gr

72. ΡΟΥΖΑΚΙ. Μικρό χωριό αποτελούμενο από 300 κατοίκους περίπου, του πρώην Δήμου Κυπαρισσίας, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

73. ΣΕΛΛΑΣ. Ο Σελλάς είναι χωριό του νομού Μεσσηνίας. Συνδέεται οδικώς με την Κυπαρισσία, το Δώριο και την Καλαμάτα. Χτιστηκε τον 13ο αιωνα και βρίσκεται σε υψόμετρο 500 μέτρων σε πράσινο περιβάλλον με ελιές αμπέλια και υγιεινό κλίμα. Η ίδρυση του λαογραφικού μουσείου του οικισμού και τα εγκαίνεια του τον Αύγουστο του 2006 ήταν ένα σημαντικό γεγονός για το χωριό και την ευρύτερη περιοχή της Τριφυλλίας.

74. ΣΙΔΗΡΟΚΑΤΡΟ. Χωριό με 150 περίπου κατοίκους, έδρα του τέως Δήμου Αυλώνος. Αφού σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας. Απέχει 15 χλμ από Κυπαρισσία και 7 χλμ από Κοπανάκι. Το χωριό είναι χτισμένο στους πρόποδες των δύο λόφων-βουνών, αμφιθεατρικά του κάστρου (υψόμετρο 600 περίπου μέτρα) και του Αη-Λιά (υψόμετρο 685 μέτρα), σε ένα πανέμορφο, ηλιόλουστο, καταπράσινο τοπίο. Απέναντι του χωριού εκτείνεται πυκνότατο δάσος από πουρνάρια, σφενδάμια, κουμαριές κ.λ.π. με προσβάσιμα μονοπάτια.

Από έρευνα του Πανεπιστημίου της Β. Ντακότα της Αμερικής του έτους 1968, ο αέρας του περιβάλλοντος χώρου εμπεριέχει 100% οξυγόνο. Μέσα στο χωριό υπάρχουν 9 βρύσες και 26 πηγάδια, με ελάχιστο πλέον τρεχούμενο νερό. Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει στα πανέμορφα μονοπάτια του Κάστρου, του Αη-Λιά, του δάσους κ.λ.π. και να απολαύσει την εξέχουσα ομορφιά και τη ‘σιγαλιά’ της φύσης. Όλα τα σπίτια είναι πετρόχτιστα, με κεραμοσκεπές ιδιαίτερης τεχνοτροπίας, κατά την ανακοίνωση της πολυτεχνικής σχολής της Μασσαλίας του έτους 1924, σπουδαστές της οποίας είχαν επισκεφθεί το χωριό. Το Σιδηρόκαστρο, κατά τους σύγχρονους ιστορικούς, υπέχει την θέση του αρχαίου Αυλώνος, όπου υπήρχε ιερό και άγαλμα του «Αυλώνιου Ασκληπιού», χωρίς όμως να στηρίζουν την άποψή τους σε επαρκή έγγραφα στοιχεία. Το όνομά του πήρε από το ισχυρό, απόρθητο ενετικό φρούριο. Στη θέση του προϋπήρχε κάστρο-φρούριο, το οποίο περιεβάλετο από μεγάλο οικισμό, ερείπια του οποίου υπάρχουν και σήμερα και το οποίο επισκευάστηκε από τους Φράγκους και Ενετούς. Διακρίνεται η υδατοδεξαμενή, τα ερείπια των ναών του Αη-Γιάννη και των Ταξιαρχών. 

75. ΣΙΤΟΧΩΡΙ = ΠΙΤΣΑ. Το Σιτοχώρι ή αλλιως με την Αρβανίτικη ονομασία Πιτσά, είναι ένα από τα Αρβανιτοχώρια της πρώην επαρχίας Τριφυλίας του νομού Μεσσηνίας. Βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του νομού Μεσσηνίας, απέχει 53 χιλιόμετρα από την Καλαμάτα, ενώ βρίσκεται 5 χιλιόμετρα βόρεια του Κοπανακίου που ήταν έδρα του πρώην Δήμου Αετού, του σημερινού Δήμου Τριφυλίας.

Πλατεία Σπηλιάς

76. ΣΠΗΛΙΑ. Σε απόσταση 5 χιλιομέτρων ΝΑ από την πόλη της Κυπαρισσίας βρίσκεται το Δημοτικό Διαμέρισμα της Σπηλιάς, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο του Δήμου. Ανατολικά του χωριού υψώνονται τα καταπράσινα βουνά του Αιγάλεω και δυτικά απλώνεται το καταγάλανο κομμάτι του Κυπαρισσιακού κόλπου. Ανάμεσα ξετυλίγεται ο καρποφόρος κάμπος με καλλιέργειες ελιών, πατάτας, καρπουζιών και πολλών άλλων κηπευτικών.

Το χωριό ιδρύθηκε το έτος 1833 από τους αδελφούς Κωνσταντίνο, Γεωργάκη και Ιωάννη Μπίτσικα. Το όνομά της οφείλεται σε ένα μικρό σπήλαιο που βρίσκεται κοντά στο ρέμα του Σκανδάλη. Από το 1833 έως το 1914 το χωριό υπαγόταν στον τότε Δήμο Κυπαρισσίας και μετά ιδρύθηκε η κοινότητα Σπηλιάς μέχρι το τέλος του 1998 που ενσωματώθηκε πάλι στο διευρυμένο Δήμο Κυπαρισσίας.

Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν των οικογενειών Μπίτσικα και Χήναρη. Γρήγορα όμως ο πληθυσμός του χωριού αυξήθηκε αλματωδώς με αποτέλεσμα να είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πλουσιότερα χωριά της περιοχής.

Παρόλο όμως που ο πληθυσμός του χωριού μεγάλωνε , χρειάστηκαν σχεδόν 25 χρόνια για να ιδρυθεί το πρώτο Δημοτικό σχολείο (το 1835). Εως τότε ιδιωτικοί δάσκαλοι δίδασκαν στα παιδιά της Σπηλιάς, είτε σε σπίτια, είτε σε στην εκκλησία.

Το 1915 το σχολείο στεγάστηκε στο Δημόσιο Διδακτήριο, το οποίο ιδρύθηκε στο χωριό. Επτά χρόνια αργότερα ιδρύθηκε Δημοτικό σχολείο θηλέων, το οποίο λειτούργησε για δύο χρόνια ως μονοθέσιο. Έτσι στο χωριό πλέον λειτουργούν δύο σχολεία αρρένων και θηλέων, έως το 1924 όταν ενώθηκαν και άρχισε να λειτουργεί το μικτό 2θέσιο Δημοτικό σχολείο.

Το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη μετά το 1900 όταν ακρίβυνε η σταφίδα , επειδή ξεράθηκαν τα αμπέλια στη Γαλλία . Τότε οι κάτοικοι ξερίζωσαν τις περισσότερες ελιές (που είχαν καλλιεργήσει οι Ενετοί) και φύτευσαν σταφίδες και αμπέλια .

Εκείνη τη περίοδο κατέβηκαν και οι Τσάκωνες από την Κυνουρία της Αρκαδίας και χτίστηκε η Τσακονόρουγα προς τα νότια του χωριού . Ήρθαν και άλλοι από τα ορεινά χωριά του Δήμου Τριπύλας (Ντάρα , Μύρου , Λεντεκάδα , Σελλά , Καλογερέσι , Τριπύλα , Λυκουδέσι ) .

Το χωριό βρίσκεται πλησίον της Κυπαρισσίας στα 6 χλμ περίπου και σήμερα υπάγεται στον Καλλικρατικό Δήμο Τριφυλίας.

77. ΤΕΡΨΙΘΕΑ. Η Τερψιθέα της Κυπαρισσίας είναι ένας οικισμός του Δήμου Κυπαρισσίας που αριθμεί 150 περίπου μόνιμους κατοίκους. ρίσκεται νότια της Κυπαρισσίας σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από αυτήν, ανατολικά και δυτικά του Εθνικού δρόμου που ενώνει την Κυπαρισσία με τα Φιλιατρά.Το όνομα της το οφείλει στη θέα προς το Ιόνιο, μια και ο οικισμός αυτός απέχει 500 μέτρα από τη θάλασσα.                                                                                                                             

Εκκλησία της Τερψιθέας

Τα παλαιά χρόνια εκεί χτίζονταν τα λεγόμενα «εξοχικά» που θεωρούντο τα καλύτερα σπίτια της περιοχής. Τότε λειτουργούσε και το δημοτικό σχολείο , το οποίο όμως έκλεισε λόγω της μη προσέλευσης αρκετού αριθμού μαθητών.Διαθέτει όμως εκκλησία η οποία λειτουργεί ακόμα. Παλαιότερα είχε χαρακτηριστεί σαν «αγροτική περιοχή υψηλής παραγωγικότητας» μιας και εδώ βγαίνει το γνωστό μεσσηνιακό καρπούζι, νωρίτερα από οποιοδήποτε άλλο μέρος της Ευρώπης. Με νόμο όμως του 2006 αποχαρακτηρίστηκε . Καλλιεργούνται ακόμα κηπευτικά, πατάτα, ελιές και εσπεριδοειδή.                                                                                                   Η Τερψιθέα έχει παραλίες για μπάνιο, με πιο γνωστή από αυτές την Παραλία του Βλάχου, 6 χλμ νότια από την πόλη της Κυπαρισσίας. Πρόκειται για παραλία με βότσαλο και κολπίσκους 200 μέτρων. Η πρόσβαση προς τις παραλίες αυτές είναι κάπως δύσκολη, μια και οι δρόμοι δεν είναι ασφαλτοστρωμένοι.Τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίζει να κτίζονται στην ευρύτερη περιοχή αρκετά εξοχικά λόγω της καθαρής θάλασσας και της απρόσκοπτης θέας. Διαθέτει επίσης εξοχικές ταβέρνες και κέντρα διασκέδασης.

78. TΡΑΓΑΝΑ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ. Ένα υπ’εροχο χωριό με θέα κοντά στους Γαργαλιάνους. Σήμερα υπάγεται στο Δήμο Τριφυλίας και έχει περί τους 110 κατοίκους.

79. ΤΡΙΠΥΛΑ = ΜΥΤΥΛΑ. Το χωριό Τριπύλα, (που για κάποιο χρονικό διάστημα λεγόταν και Μυτύλα) είναι ένα όμορφο χωριό της πρώην Κοινότητας Τριπύλης και νυν Δήμου Τριφυλίας.

Το χωριό, βρίσκεται σε υψόμετρο 420 μέτρων, ανάμεσα στα χωριά Λαντζουνάτου και Λυκουδέσι, κάτω από το βουνό Μπούρα, που δεσπόζει στα νοτιοανατολικά της Τριπύλης 

80. ΤΣΕΡΤΑΙΪΚΑ. Μαζί με την κεφαλόβρυση αποτελούν το τ.δ. Κεφαλόβρυσης του πρώην Δήμου Αετού και τωρινού Δήμου Τριφυλίας. Στον  οικισμό αυτό κατοικούν 39 άνθρωποι που ασχολούνται με αγροτικές εργασίες.

81. ΦΑΡΑΚΛΑΔΑ = ΦΩΤΕΙΝΟΣ ΦΑΡΟΣ. Ανήκει στον πρώην δήμο Κυπαρισσίας και σημερινό Δήμο Τριφυλίας, αποτελούσε το μοναδικό οικισμό του ομώνυμου διαμερίσματος. Σήμερα ανήκει στον Δήμο Τριφυλίας. Απέχει 6 χιλιόμετρα από την πόλη της Κυπαρισσίας. Με βάση την απογραφή του 2001 η Φαρακλάδα έχει πληθυσμό 358 κατοίκους.

Πλατεία Φιλιατρών

Πύργος Αϊφελ Φιλιατρά

82. ΦΙΛΙΑΤΡΑ. Τα Φιλιατρά είναι η έδρα του τέως ομώνυμου Δήμου και είναι μια από τις νεότερες και ομορφότερες πόλεις της Δυτικής Μεσσηνίας. Σήμερα ανήκει στο νέο Δήμο Τριφυλίας. Η ζωή της ως πόλεως χρονολογείται από το 16ο αιώνα, αλλά οι ρίζες της φαίνεται να ξεκινούν από πολύ μακριά, αφού σαν προμάμμη της φέρεται η αρχαία Εράνα, η οποία τοποθετείται στην περιοχή της Αγίας Κυριακής. Την ονομασία της η πόλη, σύμφωνα με μία από τις εκδοχές που έχουν διατυπωθεί, οφείλει στα πολλά πηγάδια που υπήρχαν, δηλ. από την εξέλιξη της λέξεως φρέαρ φρήαρ - φρηρ - φλητρόν - φλεατρόν - φιλιατρόν. Και στον πληθυντικό Φιλιατρά. Μετά την απελευθέρωση και αποκατάσταση του μικρού βασιλείου της Ελλάδος,το 1833, ο Δήμος Εράνης, δηλ. ο σημερνός Δήμος Φιλιατρών και ως το 1886, που μέγας σεισμός κατέστρεψε την πόλη, είχε γνωρίσει μεγάλη οικονομική και κοινωνική ακμή. Μετά το σεισμό η πόλη ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων. Η κεντρική πλατεία της πόλης, η πλατεία Καποδιστρίου, με το υπέροχο Βενετσιάνικο σιντριβάνι, τους ευκαλύπτους και το γνωστό και ιστορικό ρολόι, χαρακτηριστικό γνώρισμα της πόλης, αποτελεί το κέντρο συνάντησης των Φιλιατρινών κάθε ηλικίας. Από τα Φιλιατρά καταγόταν ο Σταύρος Μπρουμίδης, πατέρας του μεγάλου ζωγράφου Κων/νου Μπρουμίδη (προτομή του βρίσκεται στο χώρο του Δημαρχείου), που είχε αποκληθεί «Μιχαήλ Άγγελος του Καπιτωλίου» εκ του γεγονότος ότι οι τοιχογραφίες του κοσμούν το Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον. Στην περιοχή των Φιλιατρών σώζονται αρκετά μεσαιωνικά και ιδίως βυζαντινά μνημεία. Η μονή του Αγίου Χριστοφόρου, ο ιστορικός ναός της Παναγίας Βλαχέρνας, ο Άγιος Διονύσιος Μόραινας, ο ναός της Αναλήψεως, που είναι ο αρχαιότερoς σταυρεπίστεγος, ναός του κόσμου (120ς αι.), η ιερά μονή Ευαγγελίστριας και ο ιερός ναός της Παναγίας της Αγριλιώτισσας τον Αγρίλη. Ο Άγιος Χαράλαμπος είναι πολιούχος της πόλεως. Την 10η Φεβρουαρίου τελείται μεγάλη θρησκευτική πανήγυρις με συρροή χιλιάδων προσκυνητών. Επίσης το Δεκαπενταύγουστο μεγάλη γιορτή γίνεται στον Αγρίλη, της Παναγίας, της «Κυράς της Αγριλιώτισσας». Στον Αγρίλη, το Στόμιο, στην Αγία Κυριακή και στο Λαγγούβαρδο υπάρχουν μαγευτικές παραλίες με αμμουδιά και κατακάθαρη θάλασσα. Τα Φιλιατρά έχουν μεγάλη παράδοση στον πολιτισμό. Από την εποχή της ακμής τους η πραγματοποίηση πολιτιστικών δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων έθεσε τα θεμέλια της πολιτιστικής ακμής. Ο Σύλλογος Φιλοπροόδων Φιλιατρών, βραβευμένος από την Ακαδημία Αθηνών από το 1991, πρωτοπόρος από της ιδρύσεώς του (1926) με το σχολείο Μουσικής και τη Φιλαρμονική, έχει δημιουργήσει μουσική και πολιτιστική παράδοση στην πόλη, ενώ το χορευτικό του έχει μεγάλη συμβολή στη διατήρηση και τη διάδοση των παραδοσιακών ελληνικών χωρών. Το «ΒΟΡΡΕΕΙΟΝ» Πνευματικό Κέντρο και το Πάρκο της Βλαχέρνας είναι οι εστίες της δράσης του. « Τα Βλαχέρνια » η πιο αναδεδειγμένη και πρωτότυπη εκδήλωση του Συλλόγου (29/6-1/7) με συνάντηση Φιλαρμονικών. Ο Μορφωτικός Σύλλογος Φιλιατρών «ο Πυρσός» από το 1958 με τη δραστηριότητα του έχει πλουτίσει την πολιτιστική παράδοση. Εστία του το «ΦΟΥΡΝΑΡΑΚΕΙΟΝ» Πνευματικό Κέντρο, όπου λειτουργεί η κινηματογραφική του λέσχη και τελούνται οι άλλες του δραστηριότητες. Το Συγκρότημα Ελληνικών παραδοσιακών χορών που διαθέτει έχει λάβει μέρος σε πολλά φεστιβάλ ανά την Ελλάδα. Το Φεστιβάλ χορευτικών παραδοσιακών συγκροτημάτων κάθε καλοκαίρι αποτελεί την αναδεδειγμένη του εκδήλωση. Το «ΦΟΥΡΝΑΡΑΚΕΙΟΝ» αποτελεί την έδρα και του Τριφυλιακού Ερασιτεχνικού Θεάτρου.

Το Δημοτικό Διαμέρισμα Χριστιάνοι ή Χριστιανούπολη, που είναι κτισμένο στη δυτική πλαγιά του όρους Αιγάλεω, υπήρξε μια πολυάνθρωπη και ακμάζουσα πολιτεία, έδρα Μητρπολίτη, την οποία ελάμπρυναν εξέχουσες μορφές της Ελληνικής Ορθοδοξίας. Ο Αρχαίος Βυζαντινός Ναός (του 110 αι., 1070-1075), που είναι αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος , είναι το στολίδι του χωριού, το καύχημα του Μοριά. (Αγιά Σωτήρα στο Μοριά και Αγιά Σοφιά στην πόλη). Πηγή : www.messinia-guide.gr

Φλόκα. Ο κεντρικός δρόμος

83. ΦΛΟΚΑ. Ένα σχετικό μικρό και γραφικό χωριό, που βρίσκεται μεταξύ Γαργαλιάνων και Πύργου Τριφυλίας. Οι 60 περίπου κάτοικοί του ασχολούνται με Αγροτικές εργασίες. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλιας.     

84. ΦΟΝΙΣΣΑ. Οικισμός του Τδ Ελαίας του πρώην Δήμου Αυλώνος, με 28 κατοίκους. Σήμερα ανήκει στο Δήμο Τριφυλίας.

85. ΧΟΧΛΑΣΤΗ. Οικισμός του πρώην Δήμου Γαργαλιάνων και νύν Δήμου Τριφυλίας με 75 κατοίκους.     

86. ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΠΟΛΗ = ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ. Χωριό της ορεινής Τριφυλίας που απέχει 12

χιλιόμετρα από τη πόλη των Φιλιατρών. Η διαδρομή για το χωριό από τη πόλη των Φιλιατρών

I.N. Μεταμόρφωσης Χριστιανούπολης

αποτελεί μια μελωδία της φύσης. Πανδαισία χρωμάτων, αποτέλεσμα της πλούσιας βλάστησης,
συντροφεύει το περιηγητή μέχρι την είσοδο του στο χωριό. Στην είσοδο της Χριστιανούπολης η
σήμανση αναγράφει «Χριστιάνοι». Ο επισκέπτης θα διστάσει για λίγο μα μόλις αντικρίσει το ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα (την Αγια Σοφιά του Μοριά κατά τη παράδοση) κάθε σύννεφο αμφιβολίας θα παραμεριστεί από τη σκέψη του. Παλαιά σπίτια καλοδιατηρημένα γεμάτα ζωή και πηγές με κρυστάλλινα νερά στο κέντρο του χωριού προυπαντίζουν τον επισκέπτη. Δίπλα από τις πηγές και τη λιμνούλα με τις πάπιες που παιχνιδίζουν στα νερά της υπάρχει η ταβέρνα του χωριού.
Τόπος συνάντησης των κατοίκων συνάμα «όαση» για το κουρασμένο περιηγητή του τόπου.
Προσφέρεται για στιγμές χαλάρωσης συνοδευόμενες με γευστικά εδέσματα.