250 ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΛΙΑΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ !

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2011

"ΧΡΩΜΑΤΑ ΚΙ' ΑΡΩΜΑΤΑ" η Καλαμάτα ! Χρώματα πραγματικά, τα σκουπίδια που επανέκαμψαν στην Καλαμάτα όντως είναι χρωματιστά και αναδύουν απίστευτες μυρωδιές και ευωδιαστά αρώματα !
Τελικά Δήμαρχε πράγματι είσαι ο "Δήμαρχος των σκουπιδιών" Στο μέλλον μετά από αρκετά χρόνια θα αναρτηθεί στο Δημαρχείο μια πλάκα για να διαβάζουν οι μελλοντικοί Καλαματιανοί τους παλιούς Δημάρχους και εκεί που θα λέει ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΚΑΣ δίπλα θα γράφει Ο ΕΠΟΝΟΜΑΖΟΜΕΝΟΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΤΩΝ ΣΚΟΥΠΙΔΙΩΝ.

                                                                                     Μη σου κακοφαίνεται Δήμαρχε, αλλά δεν υπήρξε άλλος Δήμαρχος να μας προσφέρει τόσο σκουπίδι. Μπορεί να ήταν κάποιος άλλος Δήμαρχος και να τύχαινε αυτή η εποχή η Καλαμάτα να πλημμύριζε πάλι από σκουπίδια.

Εμάς τους Καλαματιανούς δεν μας ενδιαφέρει ποιός είναι ο Δήμαρχος, μας ενδιαφέρει η πόλη να μην έχει σκουπίδια
Και εσύ Δήμαρχεις συχνά - πυκνά με τις άστοχες και λοανθασμένες κινήσεις σου? με τις αβλεψίες σου ? με όπως θέλεις πές το δεν έχεις καταφέρει να λύσεις το θέμα των σκουπιδιών επί 5 χρόνια που είσαι Δήμαρχος.
Ύστερα λέμε θέλουμε τουρισμό, θέλουμε να έλθει ξένος κόσμος, τι να έλθει να κάνει ? να πιάνει τη μύτη του από τη "βρώμα" των σκουπιδιών ? Για σκέψου να έλθει Άνοιξη, Πάσχα, Καλοκαίρι κι' εσύ Δήμαρχέ μου, να αγωνίζεσαι να λύσεις το πρόβλημα των σκουπιδιών μέχρι τότε?                                Κάποιος που συζητάγαμε αυτό το θέμα είπε, ασε κάτω το Νίκα,  δεν φταίει αυτός για τα σκουπίδια και ποιός φταίει τον ρώτησα ? η απάντησή του ήταν τα δικαστήρια, οι κάτοικοι της περιοχής και αυτοί που τους παρακινούν.
Πάρα πολύ ωραία ! ξέρετε τι μου είπε ο φίλος μου ? οτι στην ουσία το Δήμο τον διοικούν τα δικαστήρια, οι κάτοικοι των περιοχών που θίγονται και αυτοί που τους παρακινούν. Δηλαδή ο Δήμαρχος τους κοιτάζει και τους καμαρώνει άβουλος και ανίκανος  να κάνει την οποιαδήποτε κίνηση.
Αν είναι έτσι, τότε έχουμε ... ωραίο Δήμαρχο, να τον χαιρόμαστε ! ΔΗΜΑΡΧΕ Τ' ΑΚΟΥΣ ?
Αφού σκέφτομαι να βγάλω πολλές φωτογραφίες με φόντο τα σκουπίδια της σημερινής Καλαμάτας και να διοργανώσω μια έκθεση φωτογραφίας σκουπιδιών για να καταδείξω την Εθνική μας ιδιοπροσωπία που λέει και ο δικός μας Αντωνάκης, όχι εγώ, ο Σαμαράς ! !

ΠΛΑΤΕΙΑ ΠΥΛΟΥ

  ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΣΤΑ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΑΣ.

Ας σοβαρευτούμε όμως και ας ασχοληθούμε με το έργο που αναλάβαμε  να φέρουμε σε πέρας. Η προσπάθεια που κάνουμε για να αναδείξουμε την παλιά Μεσσηνία που οι παλαιότεροι αναπολούν και οι νεότεροι μαθαίνουν, έχει πάρει σιγά – σιγά σάρκα και οστά ! Έχει πολύ δρόμο ακόμα γι' αυτό σας καλούμε όλους να συμβάλετε στην προσπάθειά μας αυτή με όποιο τρόπο μπορείτε. Στείλτε μας μια Μεσσηνιακή λέξη, ένα χωριό ή οικισμό, ένα ακατοίκητο χωριουδλακι που κάποτε μπορεί να είχε τους κατοίκους του ή ένα άλλο χωριουδάκι που να έχει 3 - 4 κατοίκους. Όλα είναι χρήσιμα για την έρευνα που έχουμε ξεκινλησει.
Σήμερα η ανάρτηση που κάνουμε έχει συμπληρωθεί και με νέες λέξεις που όπως είναι σε όλους γνωστό μιλούσαν και μιλούν οι Μεσσήνιοι και στη Μεσσηνία, αλλά και εκτός Μεσσηνίας έστω και αν έμεναν εκτός Μεσσηνίας ή ακόμη και εκτός Ελλάδας. Στις ΗΠΑ, στον ΚΑΝΑΔΑ, στην ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ, στην ΑΦΡΙΚΗ, στην ΕΥΡΩΠΗ, στη ΛΑΤΙΝΙΚΗ ΑΜΕΡΙΚΗ και όπου αλλού βρίσκονται σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης. Ήδη οι λέξεις που έχουμε συγκεντρώσει με των βοήθεια αρκετών φίλων του blog μας που μας βοηθούν, έχουν φτάσει τις 264 ! και τις οποίες θα αναρτήσουμε όταν θα συμπληρώσουμε το αρχείο μας και με άλλες περισσότερες λέξεις. Όπως όμως και να έχει το πράγμα λέξεις υπάρχουν πολλές ακόμα που δεν έχουμε βρει. Η προσπάθειά μας είναι να βρούμε ότι λέξεις υπάρχουν σε όλη τη Μεσσηνία. Ας μη ξεχνάμε ότι άλλες λέξεις χρησιμοποιούν στη Μάνη, άλλες στην περιοχή της Καλαμάτας, άλλες στην Τριφυλία, άλλες στα χωριά της Μεσσήνης, της Πυλίας κλπ Όλες αυτές θα τις ψάξουμε και θα τις βρούμε. Θα επισκεφθούμε όλες τις περιοχές της Μεσσηνίας και θα ακούσουμε τους γεροντότερους που θα θυμούνται τέτοιες λέξεις, φράσεις και ιδιωματισμούς.  Όσο όμως και να ψάξουμε, χωρίς τη βοήθεια όλων σας δεν θα πετύχουμε τους στόχους μας που δεν είναι άλλοι από το να καταγράψουμε όλη τη Μεσσηνιακή λαογραφία, να καταγράψουμε τον πολιτισμό του τόπου μας, τα τραγούδια, τους χορούς, τα πανηγύρια, τον τρόπο που διασκέδαζαν οι παλιοί στις γιορτές, τις αποκριές, στους γάμους και γενικά στις χαρές όλων.
Ζητάμε λοιπόν από όλους εσάς που επισκέπτεστε το blog μας από όπου και αν βρίσκεστε να μας στείλετε κάτι από όλα αυτά τα παραπάνω. Αν δεν γνωρίζετε εσείς κάτι, τότε ρωτήστε τους παλιότερους κάτι παραπάνω θα γνωρίζουν αυτοί !
Τέλος μεγάλη θα ήταν η χαρά μας αν επικοινωνούσατε για όλα αυτά μαζί μας στο E-mail: agsaouti@gmail.com.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν κατ' αλφαβητική σειρά να δούμε τις «Μεσσηνίων λέξεις» που μέχρι τώρα έχουμε βρει.
                            
                                  ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΤΙΣ 250 ΛΕΞΕΙΣ - ΦΡΑΣΕΙΣ
 A
1. Αγκωνή =άκρη καρβελιού φρατζόλας
2. αγροικάω = ακούω ή ξαγρυπνώ
3. αδειάζω = ευκαιρώ
4. ακουμπέτι = παρά ταύτα
5. ακώ = ακούω
6. αλάργα= μακριά
7. Αλλαξιά= σύνολο ένδυσης,
8. Ανακλανιέμαι = τεντόνωμαι
9. Αναρίγησα = ανατρίχιασα
10. Αμπολάω = αφήνω, ελεύθερα, ασύδοτα
11. Ανάκαρο = δύναμη, τσαγανό.
12. Ανασκελώθηκε = έπεσε ανάσκελα
13. Ανεβάσταγη = ανυπόμονη, αυτή που δεν κρατιέται.
14. Ανήλιαγο = Αυτό που δεν το βλέπει ο ήλιος.
15. απίδι= αχλάδι,
16. Απόκανα = παρακουράστηκα,
17. Αποσταίνω = κουράζομαι
18. Αποσπερού = απόψε το βράδυ
19. Αραχνος = κακομοίρης,
20. Αρούκατος= άτσαλος
21. Ασκί = τουλούμι.
22. Απαυτώνω = κάνω έρωτα με μια γυναίκα
23. Απόπατος = τουαλέτα
24. Αραούζης = ασουλούπωτος
25. Απαντοχή = υπομονή
26. Αυτούνο αυτού = αυτό εκεί
27. Αποκορωμένος = καταραμένος
28. Αποκρεύω=σταματώ να τρώω κρέας
29. Απάγκιο = μέρος χωρίς αέρα
30. Ανάρτυγο=φαγητό χωρίς λάδι
31. Απόρριξε =απέβαλλε
32. Ανεβάσταγος=ανυπόμονος
33. Αράδα = σειρά.
34. Αχάραγο = αφώτιστο
35. Αψίω = τρώω χωρίς ψωμί
Β.
36. Βατεύω = κάνω sex με παρθένα
37. Βαγένι = βαρέλι
38. Βανιώνω = παχαίνω
39. Βερεσιγέ = χωρίς πληρωμή
40. Βουή σας μαύρη = προσέξτε θα σας βρει μεγάλο κακό
41. Βρακοζώνι = ανδρικό εσώρουχ0 με πόδια
42. Βίκα = στάμνα
43. Βατουριώνω, βατώνα= σύμπλεγμα από βάτα
44. Βιζιδάδι = έμπλαστρο
45. Βαβίζω = γαυγίζω ή φωνάζω
46. Βαρελίτσα=μικρό βαρελοειδές ξύλινο δοχείο.
Γ΄
47. Γράνα = χαντάκι
48. Γουρνοπούλα, = γουρουνόπουλα
49. Γερούτσος = γεροντοπαλλήκαρο.
50. Γκαβαλίνα = η κοπριά των ζώων. Από εκεί πηγάζουν και οι χαρακτηρισμοί Γκάβαλος που
      σημαίνει ότι κάποιος είναι σκατάς, βλάκας, όπως και το γκάβαλο που είναι η ακαθαρσία
      της μύτης.
51. Γλυφοσαγανάς = αυτός που γλείφει το πιάτο.
Δ΄
52. Δώθενε = από εδώ
53. Δικόνες μου = ο δικός μου
Ε΄
54. Ευτού = εκεί
55. Εντο = νάτο
56. Εντοσα = ξεπιάστηκα
57. Εφτούνο = αυτό
58. Έχουτε = έχετε
Κ΄
59. Κατσούλα = γάτα
60. Καταπίτης ή καταπιώνα= οισοφάγος
61. Καψερός = ο καημένος
62. Κειώνω = τελειώνω, συμπληρώνω
63. Κιούπι=πήλινο,λαγήνι
64. Κουτσούνα= κούκλα, το παιχνίδι
65. Κούκλα = καλαμπόκι
66. Κολιάνιτσα = ευκοίλια
67. Κουτρούλι= σωρός χώματος,αυλάκι ντομάτας
68. Κουμούτσι = χοντρό κομμάτι ψωμιού
69. Κατακεφαλιά =καρπαζιά
70. Κουβενταρία = λογοδιάρρια.
71. Κουνενές = μωρό
72. Καριόλα = 2πλό σιδερένιο κρεβάτι.
73. Κόρυζα = αρρώστια πτηνών.
74. Κρησάρα = λεπτό κόσκινο.
75. Καρκατζέλες = κοπριά κατσίκας.
76. Κενώνω = σερβίρω- αδειάζω.
77. Κείθενε = από ‘κει,
78. Κιβούρι = μνήμα
79. Κόφα = μεγάλο καλάθι.
80. Κοφίνι =καλάθι
81. Κότσαλα = κοτσάνια
82. Κούμπλα = βρύση,
83. Κουργιαλοί = αυλάκι για φύτεμα ντομάτας.
84. Καμώνομαι = σωπαίνω
85. Κοτσώνομαι = καμαρώνω
86. Κατσόνι = ξύλινο εργαλείο τραβήγματος κλαριού
87. Κοπελάτος = υπηρέτης
88. Κουλουπώνομαι =χώνομαι στα σκεπάσματα
89. Κωλοφωτιά = πυγολαμπίδα.
Λ΄
90. Λινάτσα = (Μεταφορική λέξη) Κατεργάρης, απατεώνας
91. Λουτσίζομαι = πλένομαι, βρέχομαι
92. Λοκάνικο = λουκάνικο
Μ΄
93. Μαθές = λοιπόν
94. Ματσούκι=κοντόχοντρο ραβδί
95. Μάπα= λάχανο
96. Μαπίζω = σφουγκαρίζω
97. Μούργα =χοντρό κατακάθι λαδιού
98. Μπατανία= χοντρή κουβέρτα.
99. Μπουγέλος = κουβάς.
100. Μπορούτε = μπορείτε
101. Μπόσικα = χαλαρά.
102. Μπάκα = κοιλιά.
103. Μπουσουρντάνο = ντενεκές.
104. Μασιά = σιδερένιο όργανο για τα κάρβουνα
105. Μπάκακας =βάτραχος
106. Μπουζία = γουρούνια.
107. Μπροστέλα, μπροστοποδιά = ποδιά της νοικοκυράς.
108. Μαζόχτη = μαζεύτηκε- έφτασε
109. Μπαζίνα = χυλός από καλαμποκάλετρο
110. Μου βγήκε η λασά = μου βγήκε η γλώσσα
Ν΄
111. Ναχρικά = κατσαρολικά
112. Νίδι = ένα μικρό κομμάτι
113. Νταβάς = χάλκινο ταψί με καπάκι
114. Νάκα = φορητή κούνια μωρών που έβαζαν στην πλάτη τους οι αγρότισσες
115. Ντενεκές στον ούρλο = ντενεκές στον κώλο του σκύλου ή γάτας
Ξ΄
116. Ξεκορφαρίζω = ο ψηλός που ξεχωρίζει.
117. Ξελέμιασμα = σφάξιμο κόκορα.
118. Ξεσαγωνιάστηκα = αδυνάτισα πολύ.
119. Ξεκωλώνω = ξεριζώνω
120. Ξυλοκέρατα = χαρούπια.
121. Ξεστερίζουμαι = δεν λαμβάνω υπ’ όψιν.
Ο΄
122. Ολούθε = παντού
Π΄
123. Παλιόπραμα = παλιάνθρωπος
124. Πάντα = μεριά, πλευρά
125. Παραγώνι = τζάκι
126. Παρδαλίζουν = λέγετε όταν οριμάζουν τα σταφύλια
127. Πασπαλώ = ρίχνω άχνη ζάχαρη.
128. Πασταριά = η μια πάνω στην άλλη.
129. Πατάκα = πατάτα.
130. Παταλιά = οριζόντια θέση τραυματία
131. Πατσαβούρα, πετσάφι = πρόχειρο πανί που χρησιμοποιείται κατά και μετά το φαγητό
132. Πετσί λουρί = χέσιμο,
133. Πιλαλάω = τρέχω,
134. Πιλάλα = τρέξιμο,
135. Πιτάρι = μελισσοκέρι
136. Πιοτούρα = κρασοκατάνυξη
137. Πέσε μου = πες μου,
138. Πλακουτσά = πλακωτά
139. Πούντος = το μεγάλο δάχτυλο του χεριού,
140. Προγκάω = διώχνω κάτι με φωνές, τον φοβίζω
141. Πούργι = μεγάλο και φαρδύ καλάθι φρούτων,
142. Προσμπούκι = κολατσιό
143. Προσφέρνω = παρομοιάζω με κάποιον άλλο
144. Προσώρας = προσωρινά.
Ρ΄
145. Ρεντίκολο = ρεζίλι, γελοίο
146. Ροβολάω = κατεβαίνω τρέχοντας
147. Ρόμπα = Ο ξεφτύλας, ρεζίλης ευτελής. (Η λέξη αυτή λέγεται πλέον σε όλη την Ελλάδα,
         αλλά ξεκίνησε από τη Μεσσηνία)
148. Ρούγα = γειτονιά
149. Ρουπώνω = χορταίνω
150. Ριτσίδι = βράχηκα ως το κόκαλο
151. Ρεντάω = ραντίζω
Σ΄
152. Σαγάνι = πιάτο,
153. Σαμαροπάϊδα = η λεπτή σανίδα στο πλάϊ του σαμαριού.
154. Σαρώνω = σκουπίζω,
155. Σακάτου = εκεί κάτω,
156. Σαρωματίνα = χορτάρινη πρόχειρη σκούπα
157. Σάψαλο = σάπιο
158. Σβερκώνω = χτυπώ κάποιον στο σβέρκο.
159. Σγαρλίζω = σκαλίζω το χώμα.
160. Σγούφτω=σκύβω,
161. Σαπάνου = εκεί επάνω,
162. σβώλος = μικροκαμβμένος
163. Σγρουμπούλι = ογκίδιο στρογγυλό
164. Σγουμπαίνω = καμπουριάζω, είμαι σκυφτός
165. Σειριά = σόϊ
166. Σεργούνι = η ξεφτύλα
167. Σκαρίζω = βγαίνω, προβάλω από κάπου
168. Σκατοψύχια = κατάρες.
169. Σκαφίδα = η σκάφη που έπλεναν τα ρούχα.
170. Σκαφίδι = η σκάφη που ζύμωναν το ψωμί.
171. Σαπέρα = πήγαινε πέρα,
172. Σκαπέτησα = έφτασα ή έφυγα,
173 Σαρωματίνα = χορτάρινη σκούπα,
174. Σκουληκαντέρα = γλίτσα.
175. Σκιάχτηκα = τρόμαξα,
176. Σουβή=συμφορά,
177. Σκορδοστούμπι = γουδί,
178. Σκουράντζος= ρέγγα,
178. Σκούζω = φωνάζω,
180. Σοροβλιάστηκε = έπεσε
181. Σούγελο = υδροροή
182. Σούδα = στενό δρομάκι,
183. Σουράω= σφυρίζω,
184. Σπάρτο = κατσαφάνα
185. Σταθιμός= σταθμός,
186. Σπερνά = κόλυβα,
187. Σποράκλα, με σπόρισε = διάρροια
188. Στρατόνι = πεζούλα
189. Στράφι = άδικα
190. Στρεκλάω = βαδίζω δεξιά αριστερά, σκοντάφτω
191. Στρινιάζω = στραβομουτσουνιάζω
192. Στροφιάζομαι = πέφτω για ύπνο
193. Συφουλιάζομαι = σκεπάζομαι,
194. Συμπράκαλα = διάφορα είδη οικιακής ή ατομικής χρήσης.
195. Στάσεις = βραγιές που φυτεύουν πχ σκόρδα
196. Σκούρκος =χρυσόμυγα.
197. Σιγουρεύω = κρύβω,
198. Στεγνώξω = στεγνώσω
199. Σφαρδάκλι = βάτραχος
200. Σώνει = φτάνει.
201. Σώστο = πιάστο
Τ΄
202. Τάσι ή τασάκι= σταχτοδοχείο,
203. Τανιέμαι = σφίγκομαι,
204. Ταχειά = αύριο,
205. Τέτζερης = κατσαρόλα,
206. Τέντα = ανοιχτά, διάπλατα,
207. Τι λογό = τι είδος,
208. Τηράου=βλέπω,
209. Τουρλώνω = φουσκώνω,
210. Τουρνόκολα = ανάποδα
211. Τουρνοκολιάστηκε = έπεσε άγαρμπα
212. Τράβα= καδρόνι στέγης,
213. Τρόκανι = κουδούνι αιγοπροβάτων
214. Τσακάω = τσακίζω
215. Τσαλίμια, τσαλιμάκια = νάζια
216. Τσαντίλα = ύφασμα που πήζουν το τυρί.
217. Τσαφάρι = κνήμη του ποδιού,
218. Τσιγαρολάχανα = μυρωδικά χόρτα,
219. Τσικάου = τσουγκρίζω
220. Τσότρα= δοχείο κρασιού,
221. Τσουτσουρώνω = αγριεύω
222. Τσεμπερέκι ή ζεμπερέκι= πόμολο ή σύρτης πόρτας,
223. Τσουμπλέκια= κουζινικά σκεύη,
224. Τσουράπι= κάλτσα,
225. Τσιγκλάω = προτρέπω,
226. Τσεμπέρι ή τσεμπέρα = Γυναικείο μαντήλι.
Φ΄
227. Φακλάνα= κακόφημη γυναίκα (πουτάνα).
228. Φαγανιάρης = λαίμαργος
229. Φελί = ένα κομμάτι παστού βακαλάου
230. Φκτίκια = βαφτιστικά ρούχα
231. Φλέσουρα = μικρά σκουπιδάκια από ξύλα
232. Φλομώνω = ζαλίζω
233. Φλύχτρες = σπυράκια
234. Φούγα = οργή
235. Φουρφουράω = θορυβώ
236. Φρύξες = ψωμί προηγούμενης ημέρας που το ψήνουν στο φούρνο
237. Φτούνος = αυτός
Χ.
238. Χαρανί = καζάνι,
239. Χαντρολέμι = κολιέ,
240. Χαλαστάρι =πέτρα
241. Χαβάνι = σιδερένιο γουδί.

242. Χαρχαλεύω = ψάχνω

243. Χάφτω = καταπίνω λαίμαργα, ξεγιελιέμαι.
244. Χόβολη = στάχτη

245. Χουνέρι = πάθημα

246. Χορήγι = ασβέστης

247. Χουγιάζω = βρίζω

248. Χρονιάρα = η ημέρα που είναι αργία, καθώς και οι μεγάλες γιορτές
Ψ.
249. ψες = χθές.
Ω.

Ωρέ = ρε