ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΓΡΑΦΙΚΑ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ τ. ΔΗΜΟΥ ΕΙΡΑΣ

Σήμερα κρατάμε την υπόσχεσή μας και δημοσιεύουμε το δεύτερο μέρος, παρουσιάζοντας τα υπόλοιπα χωριά, τα πανέμορφα και γραφικά χωριά του πρώην Δημου Είρας που σήμερα διοικητικά υπάγονται στο Δήμο Οιχαλίας

Αυτά τα χωριά του πρώην Δήμου Είρας είναι πάρα πολύ γραφικάγραφικά, με λιγοστούς αλλά φιλόξενους κατοίκους.  Δεν είναι

Eποκούρειος Απόλλων

τυχαίο που διοργανώνονται εκδρομές και από την Αθήνα και από την Καλαμάτα για να επισκευθεί ο κόσμος αυτά τα γραφικά χωριά.               Στην προηγούμενη αναφορά μας, είχαμε παρουσιάσει τον Άγιο Σώστη και την πανέμορφη Αμπελιώνα.                                                       Σήμερα παρουσιάζουμε όλα τα υπόλοιπα χωριά. Απολαύστε την ομορφιά τους και τη γραφικότητά τους.                                             Κάτω από το χωριό Πέτρα βρίσκονται οι πηγές της Νέδας, του φανταστικού και μοναδικού θηλυκού ποταμού. Το χωριό Κακαλέτρι βρίσκεται κοντά στην ηρωική αρχαία Είρα. Η Μαρίνα αποτελεί ένα πανέμορφο χωριό ξεχασμένο στις πλαγιές της κοιλάδας της Νέδας. Στο χωριό Στάσιμο υπάρχουν λείψανα από οχυρώσεις της αρχαίας Είρας. Στο Σύρριζο (θα περιηγηθείτε στις ομορφίες του χωριού και θα επισκεφθείτε την επιβλητική εκκλησία του και το Ποτισώνα. Εδώ θα απολαύσετε σπιτκές

γεύσεις στη ταβέρνα του χωριού και το καφέ σας στη καφετέρια. Η διαμονή σας είναι εξασφαλισμένη στο χωριό Αμπελιώνα όπου υπάρχει ξενώνας. Πρόκειται για ένα πανέμορφο χωριό που πρέπει να επισκεφθείτε όπως επίσης και το χωριό Νέδα.
"Στα περισσότερα από τα χωριά του Δήμου Είρας "προσμένει" το ταξιδιώτη και από ένα καφενεδάκι. Μη παραλείψετε να σταθείτε για λίγο, θα διαπιστώσετε πως οι άνθρωποι αυτού του τόπου διατηρούν στα βάθη της ψυχής τους αισθήματα άγνωστα στο "σύγχρονο" άνθρωπο. Η φιλοξενία είναι ανάλογη σε μέγεθος με το μεγαλείο της φύσης που περικλείει αυτό το τόπο. 

Καλή σας περιήγηση !

Β΄ Μέρος

ΚΑΚΑΛΕΤΡΙ.                                                                    

Χωριό του τ. Δήμου Είρας, ενώ σήμερα, μετά το σχέδιο Καλλικράτης ο Δήμος Είρας υπήχθη στο Δήμο Οιχαλίας. Εκεί κοντά είναι το φαράγκι του ποταμού Νέδα που είναι το μοναδικό ποτάμι στην Ελλάδα που έχει θηλυκό

Γεφύρι στο Κακαλέτρι

όνομα. Η Νέδα πηγάζει από το όρος Λύκαιο, ανάμεσα στα χωριά Κακαλέτρι και Πέτρα της ορεινής Μεσσηνίας, πολύ κοντά στην Ανδρίτσαινα. Τα νερά της ακολουθούν μία διαδρομή φυσικού πλούτου 32 χιλιομέτρων και καταλήγουν στο Ιόνιο, στη θέση Ελαία, λίγο έξω από την Κυπαρισσία. 

ΜΑΡΙΝΑ. Η  Μαρίνα είναι ένα μικρό, πλην όμως  πανέμορφο  ξεχασμένο χωριουδάκι στις πλαγιές της κοιλάδας της Νέδας.   
 ΝΕΔΑ.                                                                                        

Η Νέδα Μεσσηνίας είναι χωριό της ορεινής Τριφυλίας του πρώην Δήμου Είρας και σημερινού Δήμου Οιχαλίας του Νομού Μεσσηνίας.

Το χωριό Νέδα

Ήταν έδρα του ομώνυμου Δημοτικού Διαμερίσματος και υπαγόταν διοικητικά στο Δήμο Είρας, ενώ σήμερα ανήκει στο Δήμο Οιχαλίας.        Η Νέδα είναι κτισμένη στη νοτιοδυτική παρυφή του Λυκαίου όρους σε υψόμετρο 790 μ. όπου και η Άνω Βρύση.                            

Το χωριό βρίσκεται κοντά στην Ανδρίτσαινα Ηλείας και στον Αρχαίο Ναό του Επικούριου Απόλλωνα. Παλιότερα το χωριό ονομαζόταν Μπέρεκλα, υποδηλώνοντας τη σλαβική καταγωγή των πρώτων κατοίκων του. Τη σημερινή του ονομασία την πήρε από τον ποταμό Νέδα, οι πηγές του οποίου βρίσκονται κοντά στο χωριό Πέτρα ενώ οι εκβολές του είναι στον Κυπαρισσιακό κόλπο. Στο ταξίδι τους τα νερά της Νέδας διανύουν διαδρομή 32 χιλιομέτρων. Ήταν έδρα ομωνύμου κοινότητας με δημοτικό σχολείο που λειτούργησε για πρώτη φορά το 1904. 

Μαζί με τα γύρω χωριά: Πέτρα, Αμπελιώνα, Άγιος Σώστης, Στάσιμο, Κακαλέτρι, Μαρίνα και Σκληρού, αποτελούν – θα λέγαμε – την κεφαλή του βορειότερου τμήματος του νομού Μεσσηνίας, όπως

Μικρός καταράχτης στη Νέδα

άλλωστε, φαίνεται και στο χάρτη, της Μεσσηνίας.
Τα χωριά αυτά – οκτώ στο σύνολό τους – ανήκαν αρχικά στο νομό Αρκαδίας, για να σχηματίσουν αργότερα τον Δήμο Είρας, και στη συνέχεια, αφού για ένα διάστημα υπήχθησαν στον Δήμο Ανδριτσαίνης, κατέληξαν στον Νομό Μεσσηνίας, όπου ανήκουν μέχρι σήμερα.

Το πότε ιδρύθηκε η Νέδα, (που η αρχική του ονομασία ήταν Μπέρεκλα, απο το όνομα του πρώτου κατοίκου της), αναφερόμεθα λεπτομερώς σε άλλο κεφάλαιο.Πάντως, σε Νέδα μετωνομάστηκε μάλλον αφότου υπήχθη η κοινότητα στον Νομό Μεσσηνίας, απο το όνομα του ομώνυμου ποταμού Νέδας, που πηγάζει κάπου στη περιοχή, και ειδικότερα, στο Κεραύσιον Όρος, κατα τον Παυσανία, που δεν είναι άλλο, παρα η νοτιοδυτική παρυφή του Λυκαίου.                                                                                               Ο ποταμός Νέδας πήρε την ονομασία αυτή απο το όνομα της νύμφης Νέδα (Παυσανίας 8-38,3), η οποία μαζί με τις άλλες νύμφες Αγνώ και Θεισόα είχαν αναθρέψει μικρό τον Δία, κατα την μυθολογία.                Απο το ΒΙΒΛΙΟ του Γ.Β. – Π.Η.Κ. σελ. 23

ΠΕΤΡΑ (ΔΕΛΓΑ).
Η Πέτρα (Τοπική Κοινότητα Πέτρας - Δημοτική Ενότητα ΕΙΡΑΣ), ανήκει στον δήμο ΟΙΧΑΛΙΑΣ της Περιφερειακής Ενότητας ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ που βρίσκεται στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με τη διοικητική διαίρεση της Ελλάδας όπως διαμορφώθηκε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης”.                                                                       

Η επίσημη ονομασία είναι “η Πέτρα”. Έδρα του δήμου είναι ο Μελιγαλάς και ανήκει στο γεωγραφικό διαμέρισμα Πελοποννήσου. Υψόμετρο: 804 μ.

ΣΚΛΗΡΟΥ                                                            

Ο Σκληρός , παλαιότερα του Σκληρού, είναι χωριό της Μεσσηνίας της πρώην επαρχίας Ολυμπίας, χτισμένο στα Βόρεια του νομού στους πρόποδες του Λυκαίου Όρους στα 899 μ. υψόμετρο. Απέχει 12 χιλιόμετρα από την Ανδρίτσαινα, κι ένα χιλιόμετρο από τον ναό του επικούρειου Απόλλωνος. Στην περιφέρεια του περνά ο ποταμός Νέδα που αποτελεί το φυσικό σύνορο της Ηλείας μεταξύ και Μεσσηνίας, και εκεί βρίσκεται και ο αρχαίος Ναός του Επικούρειου

ΣΚΛΗΡΟΥ. Καφενεδάκι - πλατεία

Απόλλωνα. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 36 κατοίκους.                                                                                             Στο Σκληρό υπάρχει ως πνευματικό κέντρο το παλιό δημοτικό σχολείο.Ο δρόμος για το Σκληρού ανοίχτηκε το 1960-62, μέχρι τότε η "συγκοινωνία γινόταν με γαϊδουράκια ή κάρα.                               

Στην αρχαιότητα η περιοχή του χωριού ανήκε στην αρχαία Αρκαδία και την πόλη της Φιγαλίας. Το χωριό ιδρύθηκε αρχικά το 900-950 μ.Χ. από κατοίκους των γύρω συνοικισμών. Έπειτα από λίγα χρόνια η περιοχή δόθηκε προσωπικό φέουδο ("Πρόνοια") στο Ρωμανό Σκληρό γιο του βυζαντινού άρχοντα Βάρδα Σκληρού όπου εγκαταστάθηκε εδώ με την οικογένειά του. Ο Ρωμανός είχε παντρευτεί την ονομαζόμενη "Σκλήραινα" αδελφή του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Θ΄ του μονομάχου. Από το όνομα του Ρωμανού ονομάστηκε και το χωριό «Σκληρού»                                                                  Επί Φραγκοκρατίας η περιοχή του χωριού πιθανότατα ανήκε στην Βαρωνία της Καρύταινας ή βρισκόταν στα όρια της. Πολύ κοντά βρισκόταν το Κάστρο της Αγίας Ελένης που στην πολιορκία του πήραν μέρος κάτοικοι του Σκληρού στον στρατό του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ήδη είχαν ξεσηκωθεί κατά των Φράγκων και είχαν ζητήσει την βοήθεια του. Έπειτα ποιλόρκησαν το Κάστρο της Ζακούκας όπου το κατέλαβαν και αυτό, στην συνέχεια πολιόρκησαν το Κάστρο στο Διακόφτι χωρίς επιτυχία όπου διαλύθηκε και ο Βυζαντινός στρατός.                                                               

Επί Α΄ και Β΄ Τουρκοκρατίας στην περιοχή έδρασαν οι Σκληραίοι αρματολοί Μπελίτσης Τάγαρης, Νικολός Μποζινάκης και Γιάννης Θιακός, οι δύο τελευταίοι συνεργάζονταν με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Πάρεδρος του χωριού κατά την Β΄ Τουρκοκρατία αναφέρεται ο Αναστάσιος Σταθάς. Δημοτικό τραγούδι αναφέρει τους κλέφτες Τασούλη και Αγγελή από τα Σουλιμά που έδρασαν στην περιοχή, υπαρκτά πρόσωπα, που κυνηγήθηκαν από τον Οθωμανό φεουδάρχη Αλή Τσεκούρα γαμπρός του Αλή Φαρμάκη. Το 1812 οι Σκληραίοι προσπάθησαν να εμποδίσουν Γάλλους αρχαιοκάπηλους να πάρουν γλυπτά από τον ναό του Απόλλωνα αλλά οι Οθωμανοί συνεργάτες τους τους εμπόδισαν και έδωσαν μάχη την οποία έχασαν οι Σκληραίοι. Για αντίποινα άλλη μέρα κτύπησαν ένα Οθωμανικό απόσπασμα όπου τους φόνευσαν όλους.     Το 1821 οι κάτοικοι του χωριού πήραν μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα, ο Νικολός Μποζινάκης σε συγκέντρωση στην Ανδρίτσαινα εκλέχτηκε αρχηγός τους αλλά αρνήθηκε την θέση.                                                           

Από το 2009 στα όρια του Σκληρού ανήκει και ο ναός του επικούρειου Απόλλωνος.      

ΣΤΑΣΙΜΟ.  Στο χωριό Στάσιμο υπάρχουν λείψανα από οχυρώσεις της αρχαίας Είρας.
ΣΥΡΡΙΖΟ -                                                                                                    

Το Σύρριζο  είναι ένα πανέμορφο και γραφικό χωριό  της ορεινής Οιχαλίας  που Διοικητικά υπαγόταν στο Δήμο Είρας. Οι  μόνιμοι

Σύρριζο

κάτοικοι  του δεν ξεπερνούν τους 20. Τα καλοκαίρια το χωριό αποκτά ζωή, με τους παραπάνω από 100  που έρχονται στο χωριό ως  παραθεριστές.                                                     

Το χωριό χτισμένο σύρριζα στους πρόποδες του βουνού «Τετράζιο». Αυτός ήταν και ο λόγος που το χωριό πήρε το όνομα Σύρριζο.  Το Σύρριζο είναι επάνω στον επαρχιακό δρόμο που συνδέει το Διαβολίτσι με την Ανδρίτσαινα.                                                                         

Όσοι επισκέπτονται το Σύρριζο για να πάνε στον Επικούρειο Απόλλωνα και το Φαράγγι της Νέδας, σταματούν στο χωριό, ξεκουράζονται στα καφενεία και στα παραδοσιακά ταβερνάκια, απολαμβάνοντας τα πλατάνια, τις καρυδιές και τις μηλιές που είναι

Σύρριζο

πολλές και δίνουν μια ξεχωριστή φυσική ομορφιά στο χωριό, απολαμβάνοντας είτε το καφεδάκι της, είτε τις παραδοσιακές γεύσεις που προσφέρουν τα ταβερνάκια του χωριού.                                                                                                 Στο Σύρριζο θα περιηγηθείτε στις ομορφιές του χωριού και θα επισκεφθείτε την επιβλητική εκκλησία του και το Ποτισώνα. Εδώ θα απολαύσετε σπιτικές γεύσεις στη ταβέρνα του χωριού και το καφέ σας στη καφετέρια. 
           Επισκευθείτε και απολαύστε την ομορφιά και τη 

           γραφικότητα των ορεινών χωριών του πρώην 

           Δήμου Είρας, του σημερινού Δήμου Οιχαλίας !